Arama
Adnan Menderes'in idamından önce cuntacılara son sözleri
Adnan Menderes, siyaset sahnesine "Yeter söz milletindir" diyerek çıkmıştı. Gerçekleştirdiği demokrasi hamleleri ve ekonomik kalkınma atılımlarıyla Türkiye'nin siyasi tarihinde iz bırakan isimlerden biri oldu. Dini özgürlüklerle ilgili kısıtlamaların karşısında duran Menderes, "Tek icraatım da olsa ezanı Arapça okutacağım" demiş ve bu vaadi ile 18 yıllık bir yasağa son vermişti. Menderes, 61 yıl önce bugün darağacına yürüdü. Peki, Adnan Menderes'in idamından önce cuntacılara son sözleri neydi? Onun siyasi yaşamındaki kırılma noktalarını ve idamına giden süreci derledik.
Gelen kredilerin özellikle tarım alanında kullanılması önerilirken tarımda makineleşme çalışmaları başladı. Yabancı sermaye girişini teşvik etmek amacıyla yasal mevzuat hazırlanarak KİT'lerin özel sektöre devri öngörüldü.
Marshall Planı'nın da katkısıyla ülkede yeni sanayi tesisleri kuruldu. 1954 yılında Türkiye Vakıflar Bankası kuruldu. Bu dönemde Türkiye'nin gayrisafi milli hasılası yılda ortalama yüzde 9 büyüdü.
2 Mayıs 1954'te yapılan genel seçimlere katılım, hiçbir kanuni zorlama olmamasına rağmen yüzde 88,63 gibi oldukça yüksek bir oranda gerçekleşti.
Demokrat Parti, yüzde 56 oy oranıyla cumhuriyet tarihinin en yüksek oyunu aldı ve Meclis'teki milletvekili sandalyelerinin yüzde 93'ünü kazandı.
Demokrat Parti'nin 1954'te kazandığı bu zaferin ardından, Kıbrıs'ta yaşanan sorunlar tüm ağırlığıyla hissedilmeye başlandı. "Atatürk'ün evinin bombalandığına" ilişkin bir haberle başlayan "6-7 Eylül Olayları", sıkıyönetim ilan edilerek ancak bastırılabildi.
Olaylar bastırılana kadar İstanbul'da Rumlara ait çok sayıda kilise, okul, iş yeri yakıldı, yağmalandı. Binlerce Rum, uzun yıllardır yaşadıkları topraklardan ayrılmak zorunda kaldı.
Demokrat Parti, 27 Ekim 1957'de yapılan genel seçimlerde yüzde 9,3'lük kayıpla yüzde 47,30 oy aldı.
Menderes, seçimlerin ardından parti içinde bir öz eleştiriye giderek, seçim sonuçlarını teşkilatın yeterince çalışmamasına, basında yer alan yalan haberlere bağladı.
18 Nisan 1960'ta TBMM'de "muhalefet ve basının faaliyetlerini incelemek" amacıyla Demokrat Partili 15 milletvekilinden oluşan Tahkikat Komisyonu kuruldu. Bu komisyon nedeniyle, CHP yöneticileri Demokrat Parti'yi diktatörlüğe gitme amacında olmakla suçladı.
CHP Genel Başkanı merhum İsmet İnönü "Şimdi arkadaşlar, şartlar tamam olduğu zaman milletler için ihtilal meşru bir haktır" şeklindeki meşhur sözünü, bu komisyonun kurulmasının hemen ardından ifade etmişti.