Sezai Karakoç kimdir? Sezai Karakoç’un hayatı…
Sezai Karakoç, şair, yazar ve mütefekkir olarak edebiyat tarihimize adını altın harflerle yazdıran bir isim. Onun ismi "Diriliş" kavramı ile özdeşleşmiş, dünya savaşlarından yenik çıkan İslam dünyasının "yeniden dirilişini" amaç edinmişti. Bu uğurda, yazı ve düşünce hayatı boyunca diriliş kavramı çevresinde zinde bir bilinç uyandırmaya çalıştı; başta şiir, siyaset ve düşünce olmak üzere, dünya Müslümanlarının uyanışına eserleriyle emek verdi. Fikir ve şiirleriyle çağımıza damga vuran, yaşamı boyunca ümmetin meselelerine odaklanan Türk edebiyatının dönüm noktalarından Üstad Sezai Karakoç Rahmet-i Rahman'a kavuştu. Mekânı cennet, makam-ı âlî olsun. Milletimizin ve ümmetin başı sağ olsun. Sezai Karakoç kimdir? Sezai Karakoç'un hayatı…
Giriş Tarihi: 22.01.2020
10:17
Güncelleme Tarihi: 20.05.2022
13:07
HAYATINI ‘DİRİLİŞ NESLİ’NİN YETİŞMESİNE ADADI
Tüm edebiyat ve düşünce hayatını "diriliş nesli" dediği yeni bir gençliğin yetişmesine adayan Sezai Karakoç'ta diriliş düşüncesi, bir odak noktasıdır. Düşünce dünyasını sistematize eden diriliş kavramını ilk kez 1954 yılında kullandı. 1954 kışında bir arkadaşıyla birlikte Yeni Ay adlı bir dergi çıkarmaya karar verdi. Bu dergi edebiyat kadar, hatta daha ziyade, siyasete de yer verecekti.
Derginin ilk sayısında Sezai Karakoç'un Tunus ve Cezayir'deki bağımsızlık savaşlarını konu alan, "Bir Milletin Basübadelmevti" başlıklı bir yazısı vardı. Dönemin zor şartlarında, dergiyi dağıtıma vermeden önce prova baskıyı savcıya götürüp incelemesini istediler. Dergiyi inceleyen savcının kanaati şöyledir: "Siz deli misiniz? Derginiz derhal toplatılır ve siz de içeri girersiniz."
İLK DERGİ DENEMESİ SONUÇSUZ KALMIŞTI
Bunun üzerine dergiyi dağıtıma vermekten vazgeçtiler. Savcının yanlarında yolladığı iki polis nezaretinde bütün dergiler imha edildi. Sezai Karakoç bu yazıyı, aynen, 1960'ta çıkan Diriliş 'e aldı. Bu yazı, Mehmet Yasin imzasıyla Yeni İstiklâl 'de bir kez daha yayımlandı. Böylece Sezai Karakoç'un ilk dergi denemesi sonuçsuz kaldı. Fakat bir yıl sonra, SBF son sınıftayken, Diriliş 'ten önce, iki sayı süren Şiir Sanatı adında bir dergi çıkarmayı başardı.
Fransız şairlerinden yaptığı çevirilerle, Garip akımının yalınlaştırdığı şiir ortamına bir lirizm aşısı yapan dergide; Sezai Karakoç, Cemal Süreya, Gülten Akın, Orhan Duru, Muzaffer Erdost, M. Rami Ayas, Seyfettin Başçıllar, Erdal Öz, M. Nuri Pakdil, Güner Başar, Nahit Güçlü, Baha Galip Tunalıgil, Abdullah Rıza Ergüven ve Şahinkaya Dil'in şiirleri yer aldı.
DİRİLİŞ DERGİSİ YEDİ DÖNEME AYRILARAK İNCELENİR
İki sayı çıkan ve geniş bir ilgi uyandırmasına rağmen dergi, ekonomik nedenlerle kapandı. Ekonomik gerekçe, sadece Şiir Sanatı 'nın değil, Diriliş dergisi ve yayınlarının da yakasını hiçbir zaman bırakmadı, her zaman birinci dereceden önemli bir mesele olarak kaldı.
Sezai Karakoç'un adıyla özdeşleşen Diriliş dergisi yedi döneme ayrılarak incelenebilir: 1. Diriliş dergisi birinci dönem: Nisan 1960-Mayıs 1960: 2 sayı. Derginin ikinci sayısı bayilere dağıtılırken sıkıyönetim ilân edildi, 27 Mayıs 1960 darbesinin gergin ortamında dergi çıkarmanın zorlukları göz önüne alınarak derginin yayımına ara verildi.
‘İSLAM’IN DİRİLİŞİ’ NEDENİYLE HAPSE MAHKÛM EDİLDİ
2. Diriliş dergisi ikinci dönem: Mart 1966-Ocak / Şubat / Mart 1967: 12 sayı. Sezai Karakoç, 1965 yılında memuriyetten istifa etti; fakat umduğunu bulamadı. Ekonomik sorunlar yüzünden memleketi Ergani'ye dönmeye karar verse de bir arkadaşının Sezai Karakoç'u bu kararından vazgeçirmek için Diriliş 'in tekrar çıkmasını sağlamasıyla memleketine dönmek fikrinden vazgeçti.
3. Diriliş dergisi üçüncü dönem: Ekim 1969 / Temmuz 1970: 12 sayı. Ekim 1970 / Ocak 1971: 4 sayı: Toplam 16 sayı. Dergi 16 sayı çıktıktan sonra dönemin karışık toplumsal olaylarının elvermemesi ve Karakoç'un iki kitabının yasaklanması sebebiyle bir kez daha kapandı. 17 Ekim 1967'de İslam'ın Dirilişi hakkında toplatma kararı çıktı. Sezai Karakoç bu kitabı yüzünden İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesinde 163. maddeden yargılanmaya başladı. Aynı yıl, bu davayla uğraşırken bu sefer Yazılar adlı kitabı toplatıldı. Sezai Karakoç, İslam'ın Dirilişi adlı kitabı sebebiyle sekiz yıl mahkûmiyetle yargılandı. İlk başta tutuklu olarak yargılandığı için bir süre sokağa çıkamadı. Sonradan tutuksuz yargılanmasına karar verildi, davalarına gidip gelmeye başladı.
Bu davalardan dolayı Sezai Karakoç, zor günler geçirdi. Davalar (namı diğer "Diriliş Davaları" ) 1967'den 1974'e kadar sürdü.
İSMET ÖZEL ‘AMENTÜ’YÜ DİRİLİŞ’TE YAYIMLAMIŞTI
4. Diriliş dergisi dördüncü dönem: Eylül-Ekim 1974 / Şubat 1976: 18 sayı. 6 Mayıs 1976 / 3 Ağustos 1978: 42 sayı: Toplam 60 sayı. Diriliş dergisi bu dönemde 19. sayısından itibaren haftada iki gün (Pazartesi ve Perşembe) yayımlanan bir günlük gazeteye dönüştü. Bu dönem dergide İsmet Özel'in de dört şiiri yayımlandı. "Edebiyat dünyasında, ismen tanıyıp şiirine büyük değer verdiğim bir Sezai Karakoç vardı. Onunla tanışmanın yolunu arayıp buldum." diyerek Sezai Karakoç'a gelen İsmet Özel, hayatındaki yeni dönemin ilk şiiri olan "Amentü" sünü de Diriliş 'te yayımladı.
5. Diriliş dergisi beşinci dönem: Ekim 1979-Eylül 1980: 12 sayı.
6. Diriliş dergisi altıncı dönem: 7 Ocak 1983-16 / 17 Haziran 1983: 161 sayı. Diriliş bu dönem günlük gazete olarak çıktı.
7. Diriliş dergisi yedinci dönem: 23 Temmuz 1988 / 5 Şubat 1992: 133 sayı. Diriliş dergisi, son diyebileceğimiz bu döneminde, haftalık dergi olarak yayımlandı. Derginin bu döneminde Sezai Karakoç'un hatıraları da yer aldı. Bu dönem, 5 Şubat 1992'deki 131-132-133. birleşik sayıyla son buldu.