Arama
Yitik hazinenin kâşifi: Fuat Sezgin
Yaptığı çalışmalarla ezberleri bozarak dünyada çığır açan bir isimdi Prof. Dr. Fuat Sezgin. İslam Bilim Tarihine yaptığı katkılarla, adını tarihe altın harflerle yazdırdı. Bilimin dünyaya, İslam kültür ve medeniyetlerinden yayıldığını kanıtlayan Fuat Sezgin, bundan tam 94 yıl önce bugün doğmuştu. Ömrünü bilime adayan Sezgin, geçtiğimiz Haziran ayında yaşamını yitirdi. Bir dönem İslam Bilim Tarihi üzerine kaleme aldığı kıymetli yazılarıyla Fikriyat'a katkı sağlayan Prof. Dr. Fuat Sezgin'i, saygı ve rahmetle anıyoruz.
Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin'in olağanüstü gayret ve çalışmalarıyla ikinci bir müze; 2008 tarihinde İstanbul Gülhane Parkı içerisindeki binada kuruldu. Her iki müze de Müslüman bilim adamlarının yüzyıllar boyu tarihe geçirdikleri icat ve keşiflerini bilim tarihinin değişik disiplinlerdeki evrimini kapsamlı bir şekilde sunmakta olup kendi sahasında dünyada bir yenilik arz ediyor.
Bu model ve yapıları tanıtıcı mahiyette Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından yazılmış olan toplamda beş ciltten oluşan "İslam'da Bilim ve Teknik" adlı katalog eser mevcut ve bu eser Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinde yayımlandı.
İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi'nin faaliyetlerini desteklemek amacıyla 2010'da Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kuruldu. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde kurulan Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ise, 2013 yılında faaliyetlerine başladı.
Uluslararası çeşitli akademilerin üyesi de olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, yaşamı boyunca çok sayıda ödül ve nişana layık görüldü. Bunlardan bazıları, Kahire Arap Dili Akademisi, Şam Arap Dili Akademisi, Fas Rabat Kraliyet Akademisi, Bağdat Arap Dili Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisi şeref üyeliği olarak sıralanabilir.
Fuat Sezgin ayrıca Erzurum Atatürk Üniversitesi, Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, Kayseri Erciyes Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi tarafından Sezgin'e fahri doktora unvanı verildi. Ayrıca Frankfurt am Main Goethe Plaketi, Almanya Birinci Derece Federal Hizmet Madalyası, Almanya Üstün Hizmet Madalyası, İran İslami Bilimler Kitap Ödülü, Hessen Kültür Ödülü ve Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibidir.
Prof. Dr. Fuat Sezgin'in öncülüğünde kurulan İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi de üstün nitelikli eser ve ortaya konan özgün çalışmalardan dolayı kurum statüsünde Kültür ve Turizm Bakanlığı 2016 Özel Ödülü'ne layık görüldü.
2017 yılında Türkiye'ye kesin dönüş yapan Sezgin ailesi, araştırma kütüphanesinin oluşumunda ve kuruluşunda muazzam emek göstermişti. Bu alandaki çalışmalarda bir örneğe daha imza atarak hayatları boyunca korudukları kitapları araştırmacılara miras bırakmışlardı.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Prof. Dr. Fuat Sezgin ve Dr. Ursula Sezgin Bilimler Tarihi Araştırma Kütüphanesi çalışanları Fuat Sezgin önderliğinde çalışmalarını devam ettiriyorlar.
Proje kapsamında Gülhane Parkı içerisinde yer alan Eski Telgrafhane binası, restore edilerek bu büyük mirasın her daim canlı kalması için hazırlandı. Kütüphane içerisinde başta Arapça olmak üzere Türkçe, Almanca, İngilizce, Fransızca, Farsça ve diğer dillerde Bilim Tarihi alanında kitaplar ve süreli yayınlar yer alıyor.
Ülke ülke gezerek 300 bin yazma eseri yerinde inceleyen Fuat Sezgin, Almanya'da geçtiğimiz yıl Mayıs ayından bu yana, oldukça olumsuz bir tartışmanın merkezinde yer alıyordu. Frankfurt'ta kurduğu Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsünün maddi altyapısını Kuveyt hükümetinin desteği ile oluşturmuş; 30 yıl boyunca kendi çabasıyla bu enstitüyü ve kütüphaneyi geliştirilmişti.
İstanbul'da İslam Bilim Tarihine yönelik ilginin ve kurumların artması üzerine Sezgin, Gülhane'de kurulacak yeni kütüphaneye kitaplarını getirme kararı almıştı. Frankfurt'ta bu alana ilginin azalması, bu kararında oldukça etkili olmuştu.
Fuat Sezgin satın aldığı, kopyaladığı, biriktirdiği bütün kitaplarını 1980'den beri çok titiz bir şekilde (kitapların faturalarını muhafaza ederek) sarı ve beyaz etiketlerle işaretlemişti. Sarı etiketler, enstitünün parasıyla alınan kitaplar, beyaz etiket de kendi parasıyla alınan kitaplardı.
Sezgin'in kendi kütüphanesinde, beyaz etiketli, yani kendi parasıyla alınan kitapların sayısı 45 bin civarında. Sarı etiketli kitaplar, yani enstitüye ait olan kitaplar ise 15-20 bin civarındadır. Fuat Sezgin, kendisine ait olan 45 bin civarındaki kitabı Gülhane'deki kütüphaneye taşımak istedi.
Bu muazzam kütüphaneye ek olarak Sezgin'in tamamen kendi parasıyla, 60'tan fazla ülke gezerek, dünya kütüphanelerinde nadir bulunan eserleri özel makinelerle çekip kaydettiği, yaklaşık 30 bin eserin bulunduğu 1.500-2.000 civarında da mikrofilmi bulunuyor.