Arama
Irak'ın yağmalanan kadim tarihi: yazma eserler
Kaçırılan ve tahrip edilen yazma eserlerin restorasyonu ve iadesi konusunda Irak idaresi ve NARA arasında anlaşma imzalandı ve bu anlaşmaya göre eserler iki yıl içerisinde iade edilecekti ancak hiç biri Irak hükümetine teslim edilmedi. Başka ülkelere gönderildiği konusunda kuvvetli ihtimaller mevcut ve bu tarih kokan yazma eserlerin akıbeti konusunda hiçbir bilgi yok.
Amerikan yönetimi altında bu eserler yağmalanmadan önce; Bağdat'taki Evkaf Kütüphanesi'nde 5 bin 147, Naji Mahfuz Koleksiyonu'nda 662, Qadiriya Kütüphanesi'nde ise 1544 el yazması korunuyordu.
Öte yandan Basra'daki 3 ayrı kütüphanede 10'u Türkçe olmak üzere 2 bin 114 eser yer alırken, Dohuk'daki bir kütüphanede 16, El Divaniye'de 2 ayrı kütüphanede 236, El Hilla'da 4 ayrı kütüphanede 86, Erbil'deki 2 kütüphanede 10'u Türkçe 50, Nasıriye'deki 3 kütüphanede 304, Samarra'daki 2 kütüphanede ise 41 el yazması bulunuyordu.
Kerbela'daki 19 kütüphanede ise çoğunluğu fıkıh, kelam, Kuran, mantık, felsefe, edebiyat, dil ve gezi konularında yazılmış Farsça ve Arapça 2 bin 337 el yazması yer alıyordu. Kerkük'teki 5 kütüphanede 23'ü Türkçe toplam 117 yazma eser korunurken, Musul'daki 9 ayrı kütüphanede ise 135'i Türkçe olmak üzere toplam 6 bin 810 yazma eser bulunuyordu. Necef'deki 17 kütüphanede ise 20'si Türkçe toplam 12 bin 159 el yazması korunurken, Süleymaniye'deki 2 kütüphanede 17'si Türkçe toplam 4 bin 430 el yazması, El Samava'da 11, Saddam'ın doğduğu kent olan Tıkrit'te 28, El Zubayir'de ise 25 el yazması yer alıyordu.
Türkçe el yazmalarının 1279'u Bağdat ve 4 bin 412'si ise Irak Ulusal Kütüphanesi'nde korunuyordu. Savaşın ardından yağmalanan Irak'ın 113 kütüphanesinde bulunan toplam 82 bin 258 el yazmasının son durumu bilinmiyor. Savaştan önce 4 bin 412 nadir eserin korunduğu Irak Ulusal Kütüphanesi'nde ayrıca 417 bin cilt kitap da yer alıyordu.