Arama
12 maddede Stefan Zweig
"Bütün yalnızlar gibi özgür ve bütün özgürler gibi yalnız…" demiş vakti zamanında Stefan Zweig... Yazdıklarına, ruhunun derinliklerinde mahkum ettiği yalnızlığın her türlü acısını da iliştirmiş. Ortaya ise her bireyin kendinden mutlaka bir his bulacağı eşsiz satırlar çıkmış. Zweig'in ölüm yıl dönümünde ruhunuzun derinliklerine işleyen, her biri birbirinden değerli 12 bilgiyi derlerdik.
"Övünülecek bir görev olmadığını açıklayayım; ama böyle bir iş, Rus köylüsünün bağırsaklarını süngüyle delmekten daha uygundu bana."
Faşizmin, insanları aşağılanmasını, onurlarını yok etmesini, şiddeti ve öfkeyi hiçbir zaman kabul etmedi. Birinci Dünya savaşı patlak verince, Stefan Zweig Belçika'dan Viyana'ya döndü. Savaş Bakanlığı, Zweig'i "Savaş Arşivine" memur olarak tayin etti.
"Birisi barışı başlatmalı tıpkı savaşı başlattığı gibi."
1933'te Nazilerin kitap yakma faaliyetleri Yahudi kökenli Zweig'ın eserleri nasibini aldı. 1934'te villası basıldı ve silah araması yapıldı. Böylece Zweig, ülkesini terk etmek zorunda kaldı.
"Evim nerede bilemiyorum. Belki de ben şu satırları yazarken İngiltere'deki her şeyim yakılıp yıkıldı, kül oldu. Tekrar oralara dönebilecek miyim, dönmek isteyecek miyim? Denizaşırı ülkelerdeki bu zorunlu tatilim sonsuza dek sürecek mi? Açıp kapattığımız birkaç bavul, tuhaf duygular, inanılmaz bir boşluk günlerimizi oluşturuyor... Acaba bu yaşam yepyeni bir özgürlük mü? Bereket versin kâğıt ve mürekkep henüz bulunuyor. Şu sıralar yaşamımı yaşayacağıma onu kâğıtlara karalıyorum…"
Yazar kimliğinin yanında dönemin aydını olarak da bilinen Stefan Zweig, kitapların imha edildiği bir dönemde her şeye rağmen yazma tutkusunu bırakmadı.
"Bir mülteci yaşamı daha alışılmış şekilde sona erdi..."
"Hayata kendi dileğimizle başlamıyoruz, oysa ölümü seçmekte özgürüz. Bu kararı aldığımdan beri ne denli rahatladım, bilemezsin."
Hitler'in iktidarı tek başına ele geçirdiği 1934 senesinden sonra, Yahudi kökenli olan Zweig'ın Avusturya'da yaşama imkânı kalmadı. Alman şair Kleist'ın, eşini ve kendisini silahla vurarak intihar etmesinden çok etkilendi. Bundan ilham alan Zweig 22 Şubat 1942'de karısı Lotte ile intihar etti. Bu günlerde Nazi yanlısı Salzburg eyalet gazetesindeki haberde, "Bir mülteci yaşamı daha alışılmış şekilde sona erdi..." satırları yer aldı.
Zweig, ölümünden önce eski eşine bir mektup yazdı:
"Hayat beni acınası, güçsüz ve de hor görülen bir varlık haline getirdi, ben susan kadınım, böyle mi diyorlar benim için? Bahtsız günlerin hepsini yaşadım. Burukluğu, yalnızlığı ve gözden düşmeyi tattım. Hiç sevilmedim. Karanlığın ortasında onunla yol alacağım. Ormanların derinliklerinde her şey buz gibi olsa da, beni eritip bitiren ateş ikimiz için yanacak. Duygularımın sınırsız yakıcılığı onun ruhunu ısıtacak. Gözyaşlarım ıstırabını ve sızısını dindirecek. Bu fani dünyada onun yüreği ulaşılmaz, ama benim sevgim sonsuzluktan daha büyük, sevgim yüreğine erişecek, sevgim o kadar güçlü olacak ki onun cansız bedenini taşıyacak."
Zweig'ın intihar etmeden önce yazdığı mektubu bir doktor buldu. Doktor 1960'larda bir polis memurundan aldı ve 30 yıl sonra da İsrail Ulusal Kütüphanesi'ne bağışladı.
İsrail Ulusal Kütüphanesi, ünlü yazarın ölümünün 70. yıl dönümünde bu mektubu yayınladı.
"Özgür iradem ve açık bir bilinçle bu yaşamdan ayrılırken, son bir sorumluluk yerine getirilmeyi bekliyor: Bana ve işimi yapmama huzurlu bir ortam sunan harika ülke Brezilya'ya içten teşekkürlerimi sunmak. Her yeni günle bu ülkeyi daha çok sevmeyi öğrendim, ruhsal ana vatanım Avrupa kendi kendini yok ettikten ve ana dilimin dünyası yok olduktan sonra, dünyanın hiçbir yerinde hayatımı bu kadar severek yeniden kuramazdım. Ama altmışıncı yaştan sonra tam anlamıyla yeniden başlamak çok özel bir güç gerektiriyor. Ve benim gücüm yıllar süren vatansız yolculuklardan sonra iyice tükendi. Bu nedenle hayatımı doğru zamanda ve doğru bir şekilde sonlandırmamın iyi olacağına inanıyorum. Ki hayatım boyunca tinsel uğraşım en büyük haz kaynağım ve kişisel özgürlüğüm en yüce değerim oldu. Bütün dostlarımı selamlarım! Hepsine uzun geceden sonra gelen tanın kızıllığını görmek nasip olsun! Ben, her zamanki sabırsızlığımla önden gidiyorum."