Arama
Bir oruç hediyesi: Tuhfetü's- Sa'imin
Çağları aşan, ışığıyla günümüzü aydınlatan Mevlana Celâleddin Rumi'nin oğlu Sultan Veled, babası gibi manzum ve mensur birçok eser kaleme alır. "Çocuk babasının sırrıdır" hadis-i şerifinin vücut bulmuş hali olan Sultan Veled, Mevlana'nın izinden giderek, bizlere birçok kıymetli eserlerini miras bırakır. Bunlardan biri de şüphesiz orucun hikmet ve faziletini anlattığı "Tuhfetü's Sa'imin" adlı kitabıdır.
Hîç hayvânî to dîdî rûşen u pür nûr' îlm
Ten çü hayvânest me-güzâr ez-pey-i hayvân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyit bizlere, orucun aç kalmaktan ibaret bir ibadet olmadığını anlatır.
◾ Aç kalmak yiyecek ve içecek bir şeyin ağıza sürülmemesi anlamına gelirken, oruç tutmak bedenimizin her zerresi ile bunun bir ibadet olduğunun farkında olmak, elimizden geldiğince her manada günahtan korunmaktadır.
Hâtem-i mülk-i Süleymânest tâc-ı baht-râ
Mî-nihend ber-târîk-i serhâ-yı muhtârân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Oruç, Hz. Süleyman'ın (AS) mülk ve saltanat yüzüğüne benzetilmiş yani teşbih sanatı uygulanmıştır. Orucu layıkıyla eda eden kimseler, izzetli bir padişah olmuş demektir. Sırlar ile dolu bu ibadet insanı; hür bir kişi haline getirmektedir.
Seng-i bî-kıymet ki sad harvâr ez-kes nengered
La'l gerdâned çü hûrşîdeş derûn-ı kân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte orucun fazileti üzerine durulmuştur. Lal taşı ile oruç arasında ilişki kurularak lal taşının, tıpkı oruçlu kimse gibi sabır göstermesi halinde güneş benzer parlaklık kazanır. Beyitte teşbih yani benzetme sanatının yapıldığı görülmektedir.
Der-ten-i merd-i mücâhid der-reh-i maksûd-ı dil
Hest bihter ez-hayât-ı sad- hezârân cân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Oruç sadece aç kalmak değildir, insanı ruhen ve bedenen olgunlaşmaya götüren bir ibadettir. Eğer kişi kötü alışkanlıklarına devam ediyor ve istenen davranışlar gözlemlenmiyorsa boşuna aç kalmıştır.
Mâhî-i bîçâre-râ âb ân-çünân tâze ne-kerd
K'ançi kerd ender dil ü cânhâ-yı müştâkân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte su ve balıktan yola çıkılarak orucun fazileti anlatılır. Su, balık için her şeydir. Nitekim su olmazsa balık yaşama tutunamaz. Fakat oruç müminlere öyle bir lezzet verir ki suyun balığa verdiği lezzet, orucun yanında bir hiç hükmendedir.