Bir oruç hediyesi: Tuhfetü's- Sa'imin
Çağları aşan, ışığıyla günümüzü aydınlatan Mevlana Celâleddin Rumi'nin oğlu Sultan Veled, babası gibi manzum ve mensur birçok eser kaleme alır. "Çocuk babasının sırrıdır" hadis-i şerifinin vücut bulmuş hali olan Sultan Veled, Mevlana'nın izinden giderek, bizlere birçok kıymetli eserlerini miras bırakır. Bunlardan biri de şüphesiz orucun hikmet ve faziletini anlattığı "Tuhfetü's Sa'imin" adlı kitabıdır.
Giriş Tarihi: 28.03.2023
13:53
Güncelleme Tarihi: 28.03.2023
13:56
Der-sıyâm er pâ nihî şâdî künân nih pâk şâd
Çün harâmest ü ne-şâyed pîş-i gamnâkân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Orucunu içten ve sevinç duyarak tutan kimseler için sırlarla dolu kapılar açılır. Bu ibadeti içten gelmeyerek eda eden kimseler sadece aç kalmış olur. (Vücuduna işkence etmiş olur). Oruca sevinç ve zevk ile tutanlar yalnızca bu ibadetin şevkine ermiş insanlardır.
Sultan Veled kimdir?
Ber- ser-i hânhâ-yı ruhânî ki pâkân şiste-end
Mer to-râ hem- kâse gerdâned bedân pâkân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Oruç kişiyi, seçkinler zümresine sofrasına oturtup onlar ile arkadaş eder. Saygın, seçkin ve parmak ile gösterine bir kul olmanın yolu oruçtan geçmektedir.
Hîç hayvânî to dîdî rûşen u pür nûr' îlm
Ten çü hayvânest me-güzâr ez-pey-i hayvân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyit bizlere, orucun aç kalmaktan ibaret bir ibadet olmadığını anlatır.
◾ Aç kalmak yiyecek ve içecek bir şeyin ağıza sürülmemesi anlamına gelirken, oruç tutmak bedenimizin her zerresi ile bunun bir ibadet olduğunun farkında olmak, elimizden geldiğince her manada günahtan korunmaktadır.
Mevlana Celaleddin-i Rumi'den hikmetli öğütler
Hâtem-i mülk-i Süleymânest tâc-ı baht-râ
Mî-nihend ber-târîk-i serhâ-yı muhtârân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Oruç, Hz. Süleyman'ın (AS) mülk ve saltanat yüzüğüne benzetilmiş yani teşbih sanatı uygulanmıştır. Orucu layıkıyla eda eden kimseler, izzetli bir padişah olmuş demektir. Sırlar ile dolu bu ibadet insanı; hür bir kişi haline getirmektedir.
Seng-i bî-kıymet ki sad harvâr ez-kes nengered
La'l gerdâned çü hûrşîdeş derûn-ı kân sıyâm
◼ ◼ ◼
Beytin manası:
◾ Bu beyitte orucun fazileti üzerine durulmuştur. Lal taşı ile oruç arasında ilişki kurularak lal taşının, tıpkı oruçlu kimse gibi sabır göstermesi halinde güneş benzer parlaklık kazanır. Beyitte teşbih yani benzetme sanatının yapıldığı görülmektedir.
Mevlana'nın Mesnevi'sinden öğütler ve özlü sözler