Arama
Hakikatlerin eşiğinden kelimeler
"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.
Uzuḳ: Fazla, ileri varan anlamlarına gelir.
Tetiklikde kindü Ayaztın uzuḳ
Dād inṣāf tutar çın Anuşīrvānı
Tetiklikte kendisi Ayaz'dan uzdur
Dâdı, insafı tutar sahîhen Nûşîrevân'ı.
Atabetü'l Hakayık
Usanmaḳ: Uzanmak, uzaklaşmak, mübâ'adet anlamlarına gelir.
Yime tört eşiñe itürmen selām
Olartın usanmaḳ ḳaçan ol maña
Yine dört eşine (çehâr-yâr) ederim selâm
Onlardan usanmak (mübâ'adet) nasıldır (mümkün mü) bana?
Atabetü'l Hakayık
Uşak: Ufak anlamına gelir.
Aya şāhım aretemlerin sanaġın
Sanur mu ediz ḳum uşaḳ taş seni
Ey şâhım fazîletlerinin sayısı
Yüce kum, ufak taş sayı ile sayılır mı?
Atabetü'l Hakayık
Uḳ: Fikir, hâtır anlamlarına gelir.
Biliksiz ne ise ayur uḳmatın
Anıñ öz tili öz başını yeyür
Bilgisiz ne söylerse düşünmeden söyler
Onun kendi dili kendi başını yer.
Atabetü'l Hakayık
