Arama

Hakikatlerin eşiğinden kelimeler

"İnsanlığa bir nasihat" olarak kaleme alınan Atabetü'l-Hakayık, Türk - İslam edebiyatının en önemli ikinci eseri kabul edilir. "Gerçeklerin eşiği" anlamına gelen sözlüğün müellifi ise doğuştan âmâ olan Edip Ahmet Yükneki'dir. Dört tane nüshası olan bu yapıt üzerinde birçok çalışma yapılarak günümüze ulaşmasını sağlanmıştır. Sizler için edebiyatımızın mihenk taşı Atabetü'l-Hakayık'ta geçen kelimeleri derledik.

  • 57
  • 100

Uḳ: Fikir, hâtır anlamlarına gelir.

Biliksiz ne ise ayur uḳmatın
Anıñ öz tili öz başını yeyür

Bilgisiz ne söylerse düşünmeden söyler
Onun kendi dili kendi başını yer.

Atabetü'l Hakayık

  • 58
  • 100

Uḳmaḳ: Anlamak, düşünmek anlamlarına gelir.

Siyāset riyāset kiyāset kerem
Siyādet ulā adl eşit uḳ munı

Siyâset, riyâset, kiyâset, kerem
Siyâdet, 'ulâ, adl işit anla bunu

Atabetü'l Hakayık

  • 59
  • 100

Uḳuş: Akıl, anlayış anlamlarına gelir.

İşit imdi kaç beyt Ḥabīb fażlıtın
Uḳuş hūş yititip sözümni aña

İşit imdi kaç beyit Habîb-i (Ekrem) fazlından
Zekâ ve aklını zorlayıp sözümü anla.

Atabetü'l Hakayık

  • 60
  • 100

Öküş: Çok anlamına gelir.

İlahī öküş ḥamd eyürmen saña
Seniñ raḥmetiñtin umarmen oña

İlahî çok hamd ederim sana
Senin rahmetinden sıhhat ( zafer) umarım.

Atabetü'l Hakayık

  • 61
  • 100

Ökküçi: Te'sîr ettirici, mü'essir; mâdih anlamlarına gelir.

Aya ḥükmin acun tapa ükküçi
Yirip munı birer yana ökküçi

Ey hükmünü dünyâ üzerine te'sîr ettirici
Bunu [dünyâyı] bir aralık zemmedip yine övücü

Atabetü'l Hakayık

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN