Arama
Edebiyatımızdaki hilye örnekleri
Edebiyatımızda, Hz. Muhammed'e duyulan sevginin tezahürü olarak birçok eser kaleme alındı. Peygamberimizin fiziki ve ruhi özelliklerinin anlatıldığı hilye türü de bunlardan biridir. Sözlükte süs, ziynet, cevher, hilkat, suret ve sıfat anlamı taşıyan hilye; İslam'da Peygamberimizin beşer kelamının imkanları nispetinde kelimelerle çizilmiş resmi anlamına gelir. İşte edebiyatımızda yer almış hilye örnekleri...
Ârif Süleyman Bey, Hilye-i Nebî
Tezkirecilerin değerlendirmelerine bakılırsa 18. yüzyılın dikkate değer şairlerinden biri olan Ârif Süleyman, aynı zamanda çağının tanınmış hattat ve müzehhipleri arasında da yer almaktadır. Sülüs ve nesih yanında bilhassa ta'lik ve divanî yazıda üstat kabul edilmiştir. Hat hocaları arasında Eyüp türbedarı Memiş Efendi ile amcası kapı ağası muhasibi Noktacızâde İsmâil Efendi başta gelir.
Diğerleri ise şöyledir: Aziz Mahmud Hüdâyî, Hilye-i Rasûlullah; Mustafa b. Muhammed Nüvâzî, Riyâzü'l-Hilye; Selimî Dede, Hilye-i Nebî; Nesîmî Mehmed Efendi, Gülistân-ı Şemâil; Hâkim Seyyid Mehmed Efendi, Hilye-i Hâkimâ; Ârif Süleyman Bey, Hilye-i Nebî; Mehmed Necip Efendi, Nazîre-i Hâkânî; Hızrî, Hilye; Mustafa Fehmi Gerçeker, Hilye-i Fahr-i 'Âlem; Bosnalı Mustafa, Tercüme-i Hilyetü'n-Nebî; Ruscuklu Fethi Ali, Milâd-ı Muhamediyye-i Hâkâniyye ve Hilye-i Fethiyye-i Sultaniyye; Âşık Kadrî, Hilye-i Şerîf; Tırhalalı Murad Oğlu Ali (Hızrî), Nazmu'n-Nûr fi Silki's-Sürûr; Abdülvahab Dursun, Hilye-i Şerife; Cenâb-ı Nurî Kastamonu, Hilye-i Manzume-i Rasûlullah.
Fethî Mehmed Ali Efendi, Hilye-i Saâdet Tercümesi
Fethi Ali Efendi, tahsilini İstanbul'da yaptı. Zamanın âlimlerinden okudu. Evliyâdan Kuşadalı İbrâhim Halveti'nin sohbetine kavuştu. Kendisinden Halvetî yolunun edebini öğrendi. İlim ve ahlâkta kemâle gelip icâzet aldı. Fen ilimlerinde de söz sahibi oldu. Kuşadalı İbrâhim Halveti, Fethi Ali Efendi'ye çok değer verirdi. Mektûbât'ındaki yirmiüç tane mektûp Fethi Ali Efendi'ye yazılmıştır.
İbn-i Kemal Paşa, Hilye-i Şerife Şerhi
Değişik konularda pek çok eser vermiş olan Kemalpaşazâde nesir yanında nazmı da başarıyla kullanmış, divanının dışındaki hemen her eserinin gerekli gördüğü kısımlarında Arapça, Farsça ve Türkçe manzumelere yer vermiştir.
Mantıkî Mustafa Efendi, Mufassal Hilye-i Şerife
Osmanlı âlimlerinden. İsmi Mustafa Efendi olup, bilhassa mantık ilmindeki ihtisasının çokluğu sebebiyle, Mantıkî diye nisbet edilmiş ve Mantikî Mustafa Efendi diye tanınmıştır. Rumeli'de Manastır civarındaki Filorine beldesindendir. Doğum târihi bilinmemektedir. 1244 (m. 1828) senesinde vefât etti.
Bunların dışında diğer örneklerse; Abdullah b. Şâkir b. Mustafa Elbistânî Yemlihâ-zâde, Hilyetü'ş-Şerife ve'n-Na'tu's-Seyyime; Ahmed Şemsî Halvetî, Hilye-i Şerife; Ali Molla, Hilye-i Şerîf-i Rasûlullah; Erzurumî Mehmed Hanefî Efendi, Hilye-i Şerife'dir.