Arama
Kerkük'te dönüm noktası
Kerkük, bir Türk yurdudur. Bazı devletlerce bu gerçek unutturulmak istendi fakat insanlığa aykırı bu zihniyetler, yaşanan bir gelişme sonucu büyük bir hezimete uğradı. Asırlardır Türk gelenek ve göreneklerini yaşatmaya çalışan Iraklı Türkmenler, bugün yaşadıkları bölgenin resmi dilinin Türkçe olmasının sevincini yaşıyorlar.
ABBASİ HALİFESİNİN YARDIM ÇAĞRISI
🔹 Abbasi Halifesi, her ne kadar Türk muhafız birliğinin gücüne güvense de zamanla Büveyhilerin baskılarını Türk muhafız birliği de durdurmaz. Bunun üzerine halife, Büyük Selçuklu Hükümdarı Tuğrul Bey'den yardım talep eder.
🔹 Abbasilerin yardım çağrısı üzerine 1055'de Bağdat'a ulaşan Selçuklu ordusu, bölgeden temizler. Böylece Bağdat, Selçuklu idaresine girer ve bu da Irak topraklarına yerleşmek isteyen Türklere imkan sağlamış olur.
Tuğrul Bey kimdir?
Tuğrul Bey, Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu ve ilk sultanıdır.
Büveyhioğulları kimdir?
İran ve Irak'ta hakimiyet sağlayan Deylemi kökenli İrani ve Şii karakterli Büveyhiler, bir hanedanlıktır.
Bağdat nerede?
Irak'ın başkenti ve en büyük kenti Bağdat'tır. İslam aleminin en güçlü devletlerinden biri olan Abbasiler'e başkentlik yapmıştır.
IRAK TÜRKMENLERİ
🔹 Tarihler 1118'i gösterdiğinde Irak topraklarına yerleşen Selçuklular iktidara geçer. Bilhassa Kerkük 12 yıl Türklerin yönetiminde bulunur. Kerkük'te kendilerine bir hayat kuran Türkler zamanla Irak Türkmenleri olarak anılmaya başlanır.
🔹 Irak Türkmenlerin bölge hakimiyeti çok uzun sürmez. 1194 yılında Harzemşahlar, Türkmenlerin bu topraklardaki yönetimine son verir. Böylece ortaya çıkan otorite boşluğu sonucu atabeyler dönemi başlar.
↪Bu durumu 13. yüzyılda Anadolu'daki otorite boşluğunun ardından beyliklerin kurulmasına benzetebiliriz.
Harzemşahlar kimdir?
Harzemşahlar Devleti, Kutbeddin Muhammed Harezmşah tarafından Orta Asya Harezm merkezli kurulan Türk-İran geleneğine dayalı bir devlettir.
14.YÜZYIL KERKÜK'ÜNDE RESMİ DİL TÜRKÇE
🔹 11. yüzyılda Irak ve Erbil civarında ciddi bir Türkleşme gözlemlenir. Özellikle Kerkük'te Türk mimarisi beraberinde Türk kültürü kendini belli etmeye başlar. Türkleşen bu iki şehrin yöreleri de zamanla bu duruma uyum sağlamıştır.
🔹 14. yüzyılda ise Irak genelin Türkçe resmi dil olarak kabul edilir. Bu aslında, Irak Türkmenlerinin tarihi açısından oldukça önemli bir gelişmedir. 19 ve 20. yüzyıllara gelindiğinde yani Osmanlı döneminde bu bölgenin çoğunluğunu Türkler oluşturmaktadır.
KERKÜK'TE NÜFUS SAYIMI
🔹 Irak'ta ilk nüfus sayımı Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapılır ve bunun sonucunda halkın yüzde doksanının Türklerden oluştuğu anlaşılır. Osmanlı döneminde Musul vilayetine bağlı Kerkük sancağında konuşulan ve kabul edilen dil Türkçe'dir.
🔹 1920'de gerçekleştirilen etnik temelli ilk sayımda 92 bin civarında olan Kerkük nüfusunun 50 binini Türkler teşkil etmektedir. I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıllar içinde bölgeye Arap ve Kürtlerin yerleştirilmesiyle Irak'taki Türkmen bölge demografisi değiştirilmek istenir bu da açıkca görülür.
KERKÜK'TE YAŞANAN SIKINTILAR
🔹 19. yüzyılda İranlı bir tarihçinin anlattıklarına göre Kerkük halkının çoğunluğunu Yeniçeri Türkleri oluşturmaktadır. Hatta bu yüzyılda bölgede, gerek Arap gerekse başka milletten kimselerin bulunmadığını dahi aktarır. Bu da aslında 7. yüzyıldan 19. ve devamında 20. yüzyıla kadar Kerkük topraklarının asıl hakiminin Türkler olduğunu göstermektedir.
🔹 Türklerin bölgedeki hakimiyeti, TBMM ile İngiliz hükümeti arasında 5 Haziran 1926'te yapılan Ankara'da Antlaşması ile elden çıkar. 7 Haziran 1926 tarihinde bu anlaşma TBMM'de onaylanarak kabul edilir. 1926 Ankara Antlaşması Maddesi ise şöyledir: Musul ve Kerkük vilayetleri Irak'a verilecektir. Irak artık Arap ve diğer milletlerin yönetimine mahkum edilmiştir....