Arama
Öğretmen kimliği ile ışık saçan edebiyatçılarımız
Yazdıkları eserleri zevkle okuduğumuz edebiyatçılarımızın, edebi yönlerinin haricinde bir de mesleki kimlikleri var elbette. En kutsal meslek olarak sayılan öğretmenlik, edebiyatçılarımız arasında da oldukça yaygın. Peki, eğitimci kimliği ile hayatlarımıza yön vererek ışık saçan "edebiyatçılarımız kimlerdir?", "eğitim sistemi konusunda ne düşünürler?" ve "öğrencilerinin gözünde nasıl bir öğretmenler?", tüm bu soruların cevabını siz Fikriyat okurları için araştırdık.
"Hababam Sınıfı" romanıyla tanınan Rıfat Ilgaz, öğretmen edebiyatçılarımızdan biridir. Romanın bu kadar sevilmesinin arka planında Rıfat Ilgaz öğretmen kimliğinin payı büyüktür elbette.
Rıfat Ilgaz, ortaokuldayken liseye devam edip üniversite okumak istemesine ve öğretmenlerinin bu konuda onu desteklemesine rağmen babasının vefatı nedeniyle Kastamonu Muallim Mektebi'ne girdi. Mezun olduktan sonra Gerede ve Akçakoca'da ilkokul öğretmenliği yaptı. Daha sonra Gümüşovaya'ya başöğretmen olarak atandı.
1936'da Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat bölümüne girerek 1938'de mezun oldu. Fakat büyük bir talihsizlik yaşayan Rıfat Ilgaz, mezuniyetinden sonra Adapazarı'na atanmasına rağmen vereme yakalandığı için öğretmenlik yapamadan buradan ayrıldı ve İstanbul Yakacık Sanatoryumuna yattı.
İstanbul'a geldikten sonra da eğitim ve öğretim hayatına ara vermedi. Ilgaz, İstanbul'da Karagümrük Ortaokulu'nda öğretmenlik yaparken aynı zamanda fakültede felsefe okudu. Fakat buradaki serüveni de çok uzun soluklu olmadı, 1943 yılında Karagümrük Ortaokulu'nda bir öğretmenle kavga ettiği için Nişantaşı'na sürüldü. Aynı yıl ağabeyinin de bulunduğu Tosya'da deprem olunca oraya gitti.
Kısa sürelerde öğretmenliği bırakıp yeniden başlayan Ilgaz, yayımlanan Sınıf kitabıyla hapse girerek hem öğretmen hem de öğrenciliğini kaybetti. Hapisten çıktıktan sonra öğretmenliğe çok kısa bir süre devam etmiş olsa da 1947'de temelli olarak bu hak elinden alındı.
Varoluşçuluğun edebiyatımızdaki önemli temsilcilerinden sayılan Yusuf Atılgan da yazarlığın yanında öğretmen kimliğiyle karşımıza çıkan isimlerden. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde okuyan Atılgan, Nihat Tarlan'ın yönetiminde Tokatlı Kani: Sanat, şahsiyet ve psikoloji isimli bitirme tezini hazırladı. Öğrencilik yıllarından itibaren bireyin psikolojisine verdiği önemi, çalışma sahasına da yansıttı. Tezini bitirip mezun olduktan sonra aynı dönemde Akşehir'de Maltepe Askeri Lisesi'nde bir yıl edebiyat öğretmenliği yaptı.