Selçuklu döneminin önemli 3 edebi şahsiyeti
Selçuklular döneminde kaleme alınan edebi eserler çoğunlukla din, tasavvuf ve kahramanlık konularını içeriyordu. Çünkü bu dönemde Anadolu Türk halkının en çok rağbet edip öğrenmek istediği bilgiler, İslam dininin temel kavramları, savaş ve kahramanlık hikayeleriydi. Bu dönemdeki edebi şahsiyetler, halkın bu ihtiyacını, ürettikleri eserler yardımıyla giderdi. İşte Selçuklu döneminin önemli 3 edebi şahsiyeti Mevlana, Hacı Bektaş ve Yunus Emre hakkında bilgiler...
Giriş Tarihi: 22.10.2019
13:33
Güncelleme Tarihi: 12.04.2022
14:50
Tabiata dayalı benzetmeler
Yunus Emre'ye atfedilen Aksaray Ortaköy Ziyarettepe'deki türbe
Yunus Emre'nin, Divan'da genellikle halk ve tekke şiirindeki geleneğe uyarak daha çok yarım kafiye kullandığı ve redife başvurduğu görülür. Genellikle dörtlükler ve beyitlerin olduğu eserde mecaz ve mazmun özellikler de dikkati çeker. Tabiata dayalı benzetmelerin görüldüğü eserde, derviş meyveli bir ağaçtır. Diken "asiliği", gül "uysallığı" ve "olgunluğu" temsil eder. Şair , "bülbüldür", temizlenmemiş gönül dikenli bir bahçedir. Aşksız adam "odun" misalidir.
Sanat kaygısı yerine din gayreti ve tasavvuf neşesi
Yunus Emre'ye atfedilen Afyon Sandıklı'daki makam türbesi
"Aşkın aldı benden beni /Bana seni gerek seni/Ben yanarım dün ü günü/Bana seni gerek seni" gibi binlerce ölümsüz dizeye imza atan Yunus Emre'nin eserlerinde sanat kaygısı yerine din gayreti ve tasavvuf neşesinin hakim olduğu görülürken, şiirini dünden bugüne getiren özellik, sağlam bir düşünceye bağlı olmasıyla birlikte bu düşünceyi üstün bir sanat gücüyle ifade etmesidir.
Yunus Emre'nin doğumunun 750. yılı
Yunus Emre'nin, üzerinden tren yolu geçeceği için taşınan Yûnusemre köyündeki (eski Sarıköy) kabrinin üzerine daha sonra inşa edilen anıtmezar – Eskişehir
Ölüm tarihi ve yeri konusunda da kesin bilgiler olmamakla birlikte, Yunus Emre'nin 1320 yılı dolaylarında vefat ettiği bilinir. 1991 yılı, UNESCO tarafından Yunus Emre'nin doğumunun 750. yılı olarak anılmıştır.
Bektaşilik tarikatının kurucusu olarak kabul edilen Hacı Bektaş-ı Velî, büyük bir şair ve mutasavvıftır. 13. yüzyılda Horasan'dan gelerek Türklerin Anadolu'da yayılması konusunda etkisi olduğu bilinen, Selçuklu döneminde farklı dine mensup kişilerin barış ve birliktelik içinde yaşamalarını sağlayan Hacı Bektaş Veli, birçok alimin de yetişmesine vesile olmuştur.
Hacı Bektaş Veli'nin tarihi şahsiyeti
Hacı Bektaş Veli 'nin tarihî şahsiyeti ve Anadolu'ya gelmeden önceki hayatı hakkında Vilâyetnâme'de yer alan menkıbevi bilgiler dışında kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Ancak onun "Horasan erenleri" diye bilinen Kalenderiyye akımına mensup sûfîlerden biri, dolayısıyla Horasan Melâmetiyye mektebinden olduğu kabul edilir. Bu sebeple 13. yüzyılda Cengiz istilâsı sebebiyle Anadolu'da vuku bulan derviş göçleri arasında, aynı mektebe mensup Yesevî veya daha kuvvetli bir ihtimalle Haydarî dervişlerinden biri olarak Anadolu'ya gelmiş olduğu tahmin edilir.