Arama
Şeyhülislam Yahya'dan beyitler ve anlamları
Osmanlı döneminde, ilmiye sınıfına mensup şeyhülislamlar edebiyatla da ilgilendi ve çeşitli gazeller, mesneviler, kasideler kaleme aldı. Divan edebiyatının estetik anlayışına göre şiirler kaleme alan şeyhülislam şairlerden biri de Yahya Efendi idi. Klasik Türk edebiyatının önde gelen şairlerinden olan Şeyhülislam Yahya, döneminde herkes tarafından beğenilen eserlere imzasını attı. Edebiyatımızda yeni bir tarz oluşturan Yahya Efendi'nin bazı şiirleri bestelendi. İşte Şeyhülislam Yahya'dan beyitler ve anlamları...
Yerin od etmedik kim vardır erbâb-ı mehabbette
Semenderler gibi uşşâk da sükkân-ı âteşdir
Aşka gönül düşürüp de yanmayan olur mu hiç. Âşık için yanmak mukadderdir. Âşık, efsaneye göre ateşte yaşayıp, ancak orada rahat eden semenderlere benzer.
Erbâb-ı mehabbet: Muhabbet erbapları
Od: Ateş
Sükkân: Bir yerde oturanlar, ikamet edenler, o yerin sakinleri
Uşşâk: Âşıklar
Seni bu hallere koyan gülün aşkıdır ey bülbül
Neye düşse anı yakıp kül etmek şân-ı âteşdir
Ey bülbül! Düştüğü yeri yakıp kül etmek ateşin şanındandır; hâlinde şaşılacak bir şey yok.
Şân-ı âteş: Ateşin şanı
Zevâli gussası çeksün deyû ni'met verir yohsa
Felek ehl-i dilin sanman ki mesrûr olduğun ister
Bizim gibi gönül ehli olanlara bir nimet geldiği zaman sanılmasın ki sevindirmek için gelir. Bir gün nasıl olsa elinden çıkacaktır ya nimet; işte o zaman çekeceği ıstırap ziyadeleşsin diyedir.
Zevâli: Bozulma, iyi bir durumdan kötü duruma dönme ile ilgili
Gussa: Gam, keder, hüzün, tasa
Mesrur: Sevinçli, memnun kimse, mutlu
Gün-be-gün mu'tedil olmakda hevâ-yı Bagdâd
Gayret-i ürd-i bihişt oldı şitâ-yı Bagdâd
Bağdat'ın havası günden güne ılıman olmakta… Bahar ayları Bağdat'ın kışına kıskançlıktan dayanamaz oldu.
Mu'tedil: Düşünce ve davranışlarında aşırılık bulunmayan, ölçülü
Hevâ: Hava
Ürd-i bihişt: Nisan ayı
Şitâ: Kış
Bülbüller öter güller açar şâd gônül yok
Hiç böyleliğin görmemișiz fasl-i bahârın
Bülbüller öter, güller açar; fakat sevinçli bir gönül yok! Biz bahar mevsiminin böyle olduğunu hiç görmedik.
Fasl-i bahâr: Bahar mevsimi