Türk lehçelerinde "Ağabey"
Zengin bir dil olan Türkçe birçok lehçeden oluşmaktadır. Türk dilinin farklı gruplardan meydana gelmesi, kadim Türk lisanını çeşitlendirmektedir. Bu durum başta, Türk aile sisteminde kullanılan aile fert isimlerine yansımıştır. "ağabey" sözcüğü de bunlardan sadece biridir.
Giriş Tarihi: 25.02.2023
15:51
Güncelleme Tarihi: 27.02.2023
13:03
KUMUK TÜRKÇESİ
Ağabey- Ağa
◾ Kuzeybatı (Kıpçak) grubunda aile fertlerinden olan "ağabey " kelimesini "ağa " sözcüğü karşılamaktadır.
➡ Ağası ölmek- Ay müzüyü çort sınmaq
➡ (Ağabeyi ölmek, ay (gibi) boynuzu kırılmak)
GAGAVUZ TÜRKÇESİ
Ağabey- Batü
◾ Oğuz grubunun temsilcilerinden Gagavuz Türkçesinde "ağabey" kelimesini diğer lehçelerde bulunmayan "batü- bati" sözcükleri karşılamaktadır.
➡ Ne kötülüü var benim batümun?
➡ (Ne kötülüğü var benim ağabeyimin?)
➡ Batüm kolvermedi
➡ (Ağabeyim izin vermedi.)
Ortak değerlerimiz "sevgi"
BALKAN TÜRKÇESİ
Ağabey- Aga
◾ Balkan Türkleri; Makedonya, Bulgaristan, Arnavutluk, Sirbistan, Bosna Hersek, Yunanistan, Romanya, Macaristan ve Hırvatistan'da yaşamları sürdürmektedirler.
◾ Burada yaşayan Türklerin konuştuğu Balkan Türkçesinde "ağabey " sözcüğünü "aga " kelimesi karşılamaktadır.
TÜRKMEN TÜRKÇESİ
Ağabey- Aga
◾ Oğuz (güneybatı) Türk lehçelerinin en önemli temsilcilerinden biri olan Türkmen Türkçesinde "ağabey " sözcüğü yerine "aga " kelimesi kullanılır.
➡ Men Mövlam aaga birle geñeşip geleyin.
➡ (Ben Mövlam Ağabey ile danışıp geleyim.)
Eski Türkçeden Anadolu ağızlarına geçen kelimeler
AZERBAYCAN TÜRKÇESİ
Ağabey- Böyük qardaş
◾ Türkiye'ye coğrafi anlamda yakın olan Azerbaycan topraklarında konuşulan Azerbaycan Türkçesi, Oğuz grubundandır. Bu Türkçede "ağabey" kelimesi yerine "böyük qardaş" ifadesi kullanılır.
➡ Yaxşı gündä yar yaxşıdır, yaman gündä yetiş qardaş.
➡ (İyi günde yar güzeldir, kötü günde yetiş kardeş.)
↪ Dost kötü günde belli olur
Azerbaycan Atasözü