Arama
Türk lehçelerinde "misafir"
Türk örf-adetlerine göre misafir, her daim kutsal olarak kabul edilmiştir. Konukları yedirme, içirme ve evde ağırlama milletimizin misafirperveliğinin bir göstergesidir. "Misafire yiyecek olmasa da sıcak ve samimi sohbet yeter" Kazak atasözü de bu konuya verilen ehemmiyeti gözler önüne serer. Peki önem verilen ve değerli manalar yüklenen bu kelime, diğer Türk lehçelerinde nasıl karşılık bulmuştur?
KIRGIZ TÜRKÇESİ
Misafir - Konak
🔹 Kırgız Türkçesi, Kıpçak grubunda yer alan bir lehçedir. Bu lehçede kuzeybatı (Kıpçak) grubundaki lehçelerdeki gibi misafir kelimesini "konok" sözcüğü karşılar.
🔹 Fakat bu Kırgız Türkçesinin yuvarlaşma özelliği ile ünlülerinde farklılaşma görülmektedir.
Men Kırgızmın kenebey cürö bergen,
Kenebestik süt menen koşo kelgen.
Erteñkisin oyloboy konok kelse,
Tamagının çüygünün aga bergen.
(Ben Kırgızım umursamadan gezip duran,
Umursamazlık süt ile birlikte geldi.
Yarınını düşünmeden konuk gelirse,
Yemeğinin en lezzetlisini ona veren.)
Men Kırgızmın (Ben Kırgızım) Şiiri- Kaçkınbay Artıkbayev
KIRIM TATAR TÜRKÇESİ
Misafir - Musafir
🔹 Tatarların, Ukrayna sınırları içinde konuşulan Türkçesini belirtmek için kullanılan Kırım Tatar Türkçesi, bu bölgede ve dünyanın birçok yerinde yaşamlarını sürdüren Tatar Türkleri tarafından konuşulmaktadır.
🔹 Bünyesinde Türkiye Türkçesi ile ortak pek çok kelime barındıran bu lehçede misafir sözcüğünü "musafir" kelimesi karşılamaktadır.
➡Oğul bala, ana babağa tayanğıç.
➡(Erkek çocuk, ana babaya dayanaktır.)
➡Qız bala musafirdir.
➡(Kız çocuğu misafirdir.)
KUMUK TÜRKÇESİ
Misafir - Qonaq
🔹 Kuzeybatı grubunun temsilcisilerinden biri olan Kumuk Türkçesinde misafir kelimesini karşılması için "qonaq" sözcüğü kullanılmaktadır.
➡ Qonaq süymeygen yaşların töbeler.
➡ Misafir sevmeyen (veya istemeyen) çocuğunu döver.
NOGAY TÜRKÇESİ
Misafir - Konak
🔹 Kıpçak grubundan yer alan Nogay Türkçesi, kendi grubunda yer alan diğer lehçeler de olduğu gibi misafir sözcüğünü "konak" kelimesi karşılamaktadır.
➡ Konak kelse, et pişer, et pispese, bet pişer.
➡ (Misafir gelirse, et pişer, et pişmezse bet pişer.)
➡ Konak asın kuday öter.
➡ Misafirin aşını Allah verir.
Nogay Türkçesi atasözü
ALTAY TÜRKÇESİ
Misafir - Ayılçı
🔹 Sibirya grubu temsilcilerinden olan Altay Türkçesinde misafir kelimesini farklı bir kelime karşılamaktadır. Türk lehçeleri grubundan uzak olan kuzeydoğu grubunda misafir manasına gelen "ayılçı" sözcüğü kullanılmaktadır.
➡ Cakşı ayılçı kelgençe eezi toyor.
➡ (İyi misafir geldiğinde ev sahibi doyar.)