Arama
Muhammed İkbal kimdir?
Yirminci yüzyılın büyük filozofu Muhammed İkbal, insanları her zaman İslam'ı öğrenmeleri için çağırırdı. Çünkü "Müslümanların izzeti ve hürriyeti, İslam'ın asıl kaynağı olan Kur'an ve sünnettedir." diyordu. Muhammed İkbal'in amacı, mistik hayallerin içinde yolunu şaşırmış ya da Avrupa'nın ihtişamından gözleri kamaşmış dindaşlarının, Müslümanların kutsal merkezine dönmelerini sağlamaktı; bunu da eserleriyle yaptı. Sizler için Muhammed İkbal'in hayatını eserleri ve sözleriyle birlikte derledik.
İkbal, 1930'da Allahâbâd'da gerçekleştirilen Hindistan Müslümanları Birliği'nin yıllık toplantısına başkanlık etti. Bu toplantının açılış konuşmasında ortaya koyduğu fikirler sayesinde Bağımsız Pakistan Devleti'nin kuruluşu yönünde ilk ciddi adım atıldı. 1931 yılında yapılan II. Milletlerarası İslâm Konferansı'nda Dünya İslâm Kongresi'nin başkan yardımcılığına getirildi.
Muhammed İkbal'in ilk Farsça eseri olan Benliğin Sırları, 1915 yılında yayınlandı. Daha sonraki yıllarda "Rumüz-i Behudî" (Benliği Kaybetmenin Sırları) adlı eseriyle birlikte tekrar basıldı.
İkbal bu eserinde, Avrupa maddeciliğine ve İran mistizmine karşı çıkıp "hudî" yani benlik kelimesini açıklar. Ona göre benliğin terbiyesi için üç merhale vardır.
"Heyecâna verdi gönülleri,
Heyecanlı sesleri gönlümün;
Ben o nağmeden müteheyyicim;
Ki yok ihtimâli terennümün"
Akif'in Mısır'da bulunduğu sırada Hafız Asım'a yazdığı mektupta onun ufak bir risalesini daha önce Ankara'dayken gördüğünü ve sahibini kendisine benzettiğini söyler. Ve yazarı şöyle tanıtıyor: "Şarkta yetişen urefayı sofiyenin bütün eş'arını okuduktan başka Almanya'ya giderek garp felsefesini adamakıllı hazmeden İkbal hakikat yaman bir şair. Mevlana'yı çok okumuş, çok sevmiş. Ona 'Mürşidim' diyor."
Aynı zamanda Muhammed İkbâl'in ismini Türkiye'de ilk defa eserinde zikreden Mehmed Âkif'tir. Hem Akif hem de İkbal Müslümanları birleştirmek ve Batı emperyalizminden kurtarmak istiyordu.
1936 yılında basılan Musa'nın Vuruşu adlı eserinde Muhammed İkbal, Müslümanların sosyal hayatlarındaki meseleleri tespit edip onlara kesin ifadelerle çözümler önerir.
"İslâm ve Müslümanlar", "Öğretim ve Eğitim", "Kadın", "Edebiyat ve Güzel Sanatlar", "Doğu ve Batı Siyaseti" ve "Mihrâb Gul Hân' ın Düşünceleri" adlı altı ana bölümden oluşan bu eserde İkbal, yaşadığı dönemin firavunluğuna karşı açık bir savaş açmakta ve eserin adına yakışır şekilde vuruşlar yapmaktadır.
Hicaz Armağanı
Hicaz Armağanı ise hacca gitme hazırlığı içinde olan şairin yaşadığı derin duyguların eseridir. Ayrıca bu eser hayatının son demlerini yaşayan şairin Müslüman uluslara son seslenişidir. Bunda İkbal'in felsefi görüşlerine samimi ve yoğun duygularının eşlik ettiği şiirler yer alır.
İkbal, Hicaz' a gitmek ve hacı olmak arzusunda olduğunu belirten eser, "Allah'ın Huzurunda", "Peygamber'in Huzurunda", "Milletin Huzurunda", "İnsanlık Âleminin Huzurunda" gibi çeşitli bölümlerden oluşur.