Arama
Tarihteki ilk yazılı anayasa: Medine Vesikası
Tarihe "ilk yazılı anayasa" olarak geçen Medine Vesikası, Müslümanların hayatında bir dönüm noktası oluşturdu. İslam'ın önerdiği hayatın bir yansıması olan anayasa, farklı kesimdeki insanların bir arada yaşamasını sağladı. "Medine Sözleşmesi, Medine Anayasası" olarak da bilinen bu vesika aynı zamanda Peygamber Efendimizin bir devlet adamı olarak müstesna başarısını ortaya koydu. Peki, Medine Anayasası'nın maddeleri nelerdi?
11. Evsoğulları eskiden olduğu gibi kan diyetini ödeyecek ve her zümre savaş esirlerinin fidyesini mâkul esaslara ve adalete göre verecektir.
12 Müminler, kendi aralarında ağır malî sorumluluklar altında bulunan hiç kimseyi bu halde bırakmayacak, fidyesini veya kan diyeti gibi borçlarını mâkul esaslara göre ödeyecektir. Hiçbir mümin diğer müminin mevlâsı ile ondan habersiz bir anlaşma yapamayacaktır.
13. Takvâ sahibi müminler saldırganlara, haksız bir fiil tasarlayanlara ve cürüm işleyenlere, bir hakka tecavüz edenlere, müminler arasında karışıklık çıkarmak isteyen kimselere karşı olacak ve bunlardan biri kendilerinden bir kişinin evlâdı bile olsa hepsinin elleri onun aleyhine kalkacaktır.
14. Hiçbir mümin kâfir için bir mümini öldüremez ve mümin aleyhine kâfire yardım edemez.
15. Allah'ın zimmeti, himaye ve teminatı tektir, dolayısıyla müminlerden -yetki bakımından- en aşağı derecede olan birinin kabul ettiği himaye onların hepsini bağlar, zira müminler birbirinin kardeşidir.
16. Yahudilerden bize tâbi olanlar, zulme uğramadan ve onların düşmanlarıyla yardımlaşmadan yardımımıza hak kazanacaktır.
17. Müminler arasında geçerli olan barış tektir. Hiçbir mümin Allah yolunda girilen bir savaşta diğer müminleri hariç tutarak bir anlaşma imzalayamaz; anlaşma ancak müminler arasında eşitlik ve adalet çerçevesinde yapılacaktır.
18. Savaşa katılan bütün askerî birlikler nöbetleşe görev yapacaktır.
19. Müminler birbirinin Allah yolunda akan kanlarının intikamını birlikte alacaktır.
20. Takvâ sahibi müminler en iyi ve en doğru yol üzerinde bulunurlar. Hiçbir müşrik bir Kureyşlinin malını ve canını himayesi altına alamaz ve hiçbir müminin Kureyşlilere müdahalesine engel olamaz.
21. Bir kimsenin bir müminin ölümüne yol açtığı kesin delillerle sabit olur ve maktulün velisi diyete razı olmazsa o kimse kısas hükümlerine tâbi olur; bu takdirde bütün müminler öldürene karşı tavır alır. Bunlara sadece bu hükmün uygulanması için hareket etmek helâl olur.
22. Bu yazının içeriğini kabul eden, Allah'a ve âhiret gününe inanan bir müminin bir katile yardım etmesi ve ona sığınacak yer bulması helâl değildir; katile yardım eden veya sığınacak yer gösteren kimse kıyamet günü Allah'ın lânet ve gazabına uğrayacaktır ve artık kendisinden ne bir para ne de bir tâviz kabul edilecektir.
23. Üzerinde ihtilâfa düşülen konular Allah'a ve resulü Muhammed'e arz edilecektir.
24. Yahudiler, müminler gibi savaş devam ettiği müddetçe savaş masraflarını kendileri karşılayacaktır.
25. Avfoğulları Yahudileri müminlerle birlikte bir ümmet teşkil eder. Yahudilerin dinleri kendilerine, müminlerin dinleri de kendilerinedir. Buna mevlâları da dahildir. Haksızlık yapan veya suç işleyen kimse yalnız kendine ve aile fertlerine zarar vermiş olacaktır.
26. Benî Neccâr Yahudileri Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahiptir.
27. Benî Hâris Yahudileri Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahip olacaktır.
28. Benî Sâide Yahudileri Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahiptir.
29. Benî Cüşem Yahudileri Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahip olacaktır.
30. Benî Evs Yahudileri Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahiptir.
31. Benî Sa'lebe Yahudileri de Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahiptir. Haksız bir fiil işleyen kimse sadece kendine ve aile fertlerine zarar vermiş olacaktır.
32. Cefne kabilesi Sa'lebe'nin bir koludur, dolayısıyla onlar gibi mülâhaza edilecektir.
33. Benî Şetîbe Yahudileri de Avfoğulları Yahudileriyle aynı haklara sahip olacaktır. Şüphesiz iyilik, günah ve kötülükten farklıdır.
34. Sa'lebe'nin mevlâları bizzat Sa'lebîler gibi kabul edilecektir.
35. Yahudilere sığınmış olan kimseler bizzat Yahudiler gibi kabul edilecektir.
36. Yahudilerden hiçbir kimse Hz. Muhammed'in izni olmadan -Müslümanlarla birlikte savaşa- katılamayacaktır. Bir yaralamanın intikamını almak yasak edilmeyecektir. Bir adam öldüren kimse yalnız kendini ve aile bireylerini sorumluluk altına sokmuş olur. Bu sorumluluktan kaçmak haksızlıktır. Allah bu kurallara riayet edenlerle beraberdir.