Arama
Balkanların ilim yuvası: Medresetü'n Nüvvab
Medresetü'n Nüvvab, 1908 yılında bağımsızlığını ilan eden Bulgaristan'da, Müslümanların dini eğitim ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulan bir eğitim kurumuydu. Başta İslami ilimler olmak üzere pek çok alanda ders veren bu kurum, Türkiye'de mektep ve medreselerin kapatıldığı bir dönemde kurulmuş; pek çok alim yetiştirmiş ve İslami eğitim kurumları için önemli bir örnek teşkil etmişti.
Türkiye'de medreselerin kapatıldığı devirde açıldı
🔸 Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde İstanbul'a yakın olan bu bölgelerde açılan mektep ve medreselerin sayısını şöyle tespit etmiştir: 740 Sıbyan mektebi, 565 Medrese ve 135 Rüşdiye.
🔸 Bu mektep ve medreselerden biri olan Medresetü'n-Nüvvâb, tarih bakımından daha yeni bir eğitim kurumudur. Medresetü'n-Nüvvâb'ın kapılarını eğitime açtığı tarihlerde Türkiye'de, en önemli eğitim ve öğretim kurumları olan mektep ve medreseler, kapılarını bir daha hiç açılmamak üzere kapatıyordu.
1920 yılında eğitime başladı
🔸 Medresetü'n-Nüvvâb, fiili olarak 1920 yılında kapılarını tâlî ve âli olmak üzere iki bölümle eğitime başladı.
🔸 Kuruluş amacı müftü, naib, vaiz, hatip gibi ilim adamı yetiştirmek olan mektep, diğer özellikleri yanında, 1947 yılına kadar aralıksız olarak mezuniyet belgelerini "diploma" yerine klasik İslami dönem belgesi olan "icâzetnâme" şeklinde düzenlemişti.
Osmanlı'da memur yetiştirmek için açılan okul: Mekteb-i Mülkiye
Medresetü'n nüvvab'ta hangi derslerin eğitimi veriliyordu?
🔸 Yatılı ve ücretsiz olan bu mektepte beş yıllık tedris sürecinde Tertîl-i Kur'an-ı Kerim, Fıkıh, Kelâm, Ahlâk, Mantık ve Adâb, Türk-Bulgar-Arap lisanı ve edebiyatları, Ulûm-ı riyâziye, Târih-i tabii, Hikmet ve Kimya, Târih-i Edyân ve İslâm, Bulgar Târihi, Umûmi Târih, Vatan Coğrafyası, Umûmî Coğrafya, Pedagoji, Tedrisât Tatbikatı, Bulgar Kavânini, Resim, Terbiye-i Bedeniye, El İşleri, Musîkî ilim ve fenleri okutuluyordu.
Pek çok ilim adamı yetiştirdi
🔸 Medresetü'n-Nüvvâb'ın klasik İslami eğitim verdiği böyle bir dönemde, yeni kurulan Türkiye'deki cumhuriyet idaresinde mektep ve medreselerin kapatılmış, saltanatın kaldırılmış olması, üzerinde durulmaya değer bir konudur.
🔸 Son devrin İslam âlimlerinden, fıkıh ve hadis hocası Ahmet Davutoğlu'nun Bulgaristan'da açılan bu medreseden yetişmiş olduğu bilinir. 1936'da bu mektepte tahsil gören Davutoğlu, daha sonra aynı mektepte müderrislik ve müdürlük de yaptıktan sonra Türkiye lehine casusluk yaptığı gerekçesiyle Bulgaristan zindanlarına atılmıştır.
🔸 Serbest kaldıktan sonra Mısır üzerinden Türkiye'ye göç eden Ahmet Davutoğlu, Beyazıt Camii'nde hocalık yapmış, Yüksek İslam Enstitüsü'nün kuruluşunda bulunmuş ve daha sonra aynı okulun müdürlüğü görevinde bulunmuştu.
Yurtdışında eğitim görebileceğiniz en iyi İslam üniversiteleri
İslami eğitim kurumları için örnek oldu
🔸 Enver Beşinci'nin kaleme aldığı "Osmanlı'dan Günümüze, İcâzetten Diplomaya" adlı koleksiyon kitapta bulunan mezuniyet belgeleri arasında yer alan Şumnu Medresetü'n-Nüvvâb icazetnamesi, bu okulun verdiği son icazetname örneklerinden birisidir.
🔸 Medresetü'n-Nüvvâb, Bulgaristan'ın Osmanlı yönetiminden sonraki sürecinde, devletin çeşitli çalkantılar içinde bulunmasına rağmen, faaliyetlerin sürdürmüş ve adeta ilmî bir mayalanma gerçekleştirmiştir. 1960 yılına kadar değişik adlandırmalarla devam eden mektep, devamında İmam Hatiplere ve Yüksek İslam Enstitüsü'ne ilham kaynağı olarak günümüze kadar bu misyonunu sürdürmüştür.
Mimar Sinan'ın unutulmuş bir eseri: Kılıç Ali Paşa Medresesi