Arama
Bilinmesi gereken 20 İslami terim
Peygamber Efendimizin ev halkına "aliaba" denildiğini biliyor muydunuz? Ya da Mekke döneminde Hz. Peygamberin, Müslümanlara İslam'ı anlattığı, gelen vahyi tebliğ ettiği, topluca ibadet edildiği Erkam b. Ebi'l-Erkam'ın evine "darülerkam" denildiğini? Peki, yeryüzünde yapılan ilk mescidin "beytiatîk" olarak adlandırıldığını? İslam'ı ve onun oluşturduğu değerleri daha iyi anlamanızı sağlayacak dini terimleri sizler için derledik.
Beytiatîk: Yeryüzünde yapılan ilk mescit, Kâbe. "Sonra (hacılar, bıyıklarını, tırnaklarını kesmek, diğer temizlik ihtiyaçlarını gidermek suretiyle) kirlerinden arınsınlar, adaklarını yerine getirsinler ve Beytiatik'i tavaf etsinler." (Kur'an-ı Kerim 22/29) "Hac ve umre yapmaya gelen insanları günahlarından arındıran, özgürlüklerine kavuşturan." anlamında Kâbe'nin adlarından biridir.
Bidat: Sonradan olan, sonradan ortaya çıkan, türeyen inançlar, ameller. "Sözün en hayırlısı Allah'ın kitabı Kur'an-ı Kerim'dir. Yolun en hayırlısı Hz. Muhammed'in yoludur. Kitap ve sünnete aykırı olarak sonradan çıkarılan her bidat sapıklıktır." (Hadis) Hz. Peygamber döneminden sonra ortaya çıkan, dinî bir delile dayanmayan inanç, ibadet, fikir ve davranışlar. "Allah, bidat sahibinin amellerini o kişi bidatini terk edene kadar kabul etmez. (Hadis)
Cennetülbaki: Medine'de Hz. Peygamber tarafından kurulan ilk mezarlık. Hz. Muhammed tarafından mezarlık olarak kullanılmasına karar verilmeden önce Cennetülbaki, "gargad" adı verilen bir tür çalılıkla kaplı bir yerdi. Resulullah arkadaşlarından vefat edenlerin defnedilmesi için bir yer aramış ve Baki mevkiini mezarlık olarak kararlaştırmıştır. Türkler arasında Cennetülbaki adıyla meşhurdur. Cennetülbaki'ye ilk defnedilen, muhacirlerden Osman b. Mazun'dur. Daha sonra vefat eden bir kimsenin nereye defnedileceği sorulduğu zaman Hz. Peygamber "Ahirete ilk gidenimiz olan Osman b. Mazun'un yanına." buyurmuştur. Ensar'dan Cennetülbaki'ye ilk defnedilen ise Esad b. Zürare'dir. Cennetülbaki, günümüzde de Medine'de mezarlık olarak kullanılmaktadır.
Cevamiulkelim: Kelimeleri, ifadeleri toplayan, az sözle çok şey anlatan özlü sözler, Kur'an-ı Kerim. Kur'an-ı Kerim'in özelliklerinden birisi de hem lafız hem de anlam olarak mucize olmasıdır. Söz söyleme sanatının en güzel örneklerini sunan Kur'an-ı Kerim, tüm insanlara kendisinin bir benzerinin yapılamayacağı; hatta en kısa suresinin bile insanlar tarafından söylenemeyeceği konusunda meydan okumuştur. Kur'an-ı Kerim'e bu üstünlüğü veren niteliklerden birisi de cevamiulkelim olmasıdır. Tek bir cümlede derin anlamları içermesi ve bir cümle ile ilgili ciltler dolusu tefsir yapılması, Kur'an-ı Kerim'in cevamiulkelim olmasının bir göstergesidir. 'Az kelime ile çok zengin anlamlar içeren sözler söylemesi.' anlamında Hz. Peygamber'in sıfatı. "…Bana cevamiulkelim verildi…" (Hadis)
Dai: Davet eden, çağıran, tebliğ eden. "(Sana gelince) Ey Peygamber, unutma ki biz seni (hakikatin) bir şahidi, bir müjdecisi, bir uyarıcısı ve (herkesi) onun izniyle Allah'a dai ve ışık saçan bir kandil olarak gönderdik." (Kur'an-ı Kerim 33/45-46) Dainin dua eden anlamı da vardır. "Eğer kullarım sana benim hakkımda sorarlarsa (bilsinler ki) ben (onlara) çok yakınım; dainin yakarışına her zaman karşılık veririm. Öyleyse onlar da çağrımı kabul edip bana inansınlar ki doğru yolu bulabilsinler." (Kur'an-ı Kerim 2/186)