Arama
Hz. Ömer’in veba salgını karşısındaki tutumu neydi?
İslam'ın ikinci halifesi Hz. Ömer, Peygamber Efendimiz tarafından "Allah'ın emirleri konusunda ümmetin en kuvvetlisi" olarak müjdelenmişti. Ömer, Resul-i Ekrem'in en yakın dostlarından biriydi ve Peygamberimiz çeşitli konularda sık sık onunla istişare ederdi. Hz. Ömer, İslam'ın hükümleri konusunda ileri görüşlülüğü ile ön plana çıkmış, onun bu özelliği nazil olan ayetlerle teyit edilmiş; bu ayetler "Muvâfakat-ı Ömer" olarak adlandırılmıştı. Hz. Ömer, halifeliği döneminde bir sefere çıkmış ve veba salgınının baş göstermesiyle bir karar almak durumunda kalmıştı. Peki, Hz. Ömer'in salgın karşısındaki tutumu neydi? Peygamberimizden nakledilen hadis-i şerif bu konuda ne diyordu?
Hz. Ömer bu ihtilafı görünce "Yanımdan kalkın, gidin" dedi. Sonra bana "Ensarı çağır" dedi. Onları davet ettim.
Onlarla da istişare etti. Ensar da muhacirler gibi ihtilafa düştüler. Ömer, onlara "Siz de çıkın" dedi.
Sonra bana "Mekke'nin fethinden evvel Medine'ye hicret etmiş olan buradaki Kureyş muhacirlerinin yaşlılarını çağır" dedi. Onları da çağırdım. Onlarla da istişare etti.
Bunlar ihtilaf etmeyip hepsi de "Halk ile birlikte Medine'ye geri dönüp vebanın üzerine varmamanızı uygun görüyoruz" dediler.
Bunun üzerine Hz. Ömer, insanlara seslendi ve kendisinin sabah yola çıkacağını ilan etti. Onlara, "Siz de hazırlanın" dedi.
İşte tam o sırada Ebû Ubeyde bin Cerrâh, bu karara itiraz ederek "Allah'ın kaderinden mi kaçıyorsun" dedi.
Halife Ömer onun karşı çıkmasını hoş görmeyerek "Ey Ebû Ubeyde, keşke bu sözü sen değil de, başkası söyleseydi" dedikten sonra "Evet, Allah'ın kaderinden yine Allah'ın kaderine kaçıyoruz. Düşün ki senin develerin bir tarafı otlak, diğer tarafı çıplak bir vadiye inmiş olsaydı, o develeri otlu yamaçta otlatır, karınlarını doyurursan senin bu amelin, Allah'ın kaderiyle olmaz mı? Aksine çıplak tarafında aç bırakırsan yine Allah'ın kaderi ile gütmüş olmaz mısın?" dedi.
Bu olayın ravisi İbn Abbâs şu sözleri de eklemiş ve Hz. Ömer'in istişareler ile vardığı yolun doğru bir yol olduğunu hadis-i şerif ile teyit etmişti:
"Bu sırada, bir takım ihtiyaçlarını görmek için orada bulunamayan Abdurrahmân bin Avf geldi. (Durumdan haberdar olunca): Bu hususa dair bende malumat var. Resûlullah'tan işittim, "Bir yerde veba olduğunu işittiğiniz zaman oraya gitmeyin, bulunduğunuz yerde veba baş gösterince de hastalıktan kaçarak oradan çıkmayın." buyurdu, dedi.
Bunun üzerine Hz. Ömer görüşünün bu hadise uygun düşmüş olmasından dolayı Allah Teâlâ'ya hamd ü sena edip, Medine'ye geri döndü."
Buhârî, Tıb, 30; Müslim, Selâm, 98
İlgili hadis şerhini Riyazü's Salihin'in III. cildinden bulabilirsiniz.