Arama
İslam'ın evrensel insan hakları beyannamesi: Veda Hutbesi
Peygamber efendimizin Veda Haccı'nda 124.000'den fazla Müslümana yaptıkları vaz ve nasihatler, 'Veda Hutbesi' olarak adlandırılır. Veda Hutbesi, bütün insanlara yönelik olarak temel insan haklarını içeren evrensel mesajların verildiği ve insanlara yol gösteren muhteşem bir manifestodur. Kendi tabiriyle de "Ben de ancak bir muallim olarak gönderildim" nitelendirmesinde bulunan sözleri tatlı, fasılası dengeli, kelimeleri özlü Hz. Peygamber (a.s)'ı vefat yıl dönümünde sonsuz özlem ve rahmetle anıyoruz.
İnsanlar aynı zamanda kanun önünde de eşittirler. Bundan maksat, insanların hukuki münasebetlerde, yani haklardan istifade ve yükümlülükleri ifada eşit olduklarını kabul etmektir. Yani renk, dil, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç sebebiyle insanlar arasında ayırım yapılamaz. Nitekim Kureyş'ten asil bir kadın hırsızlık yapmıştı. Bu durum ailesine ağır gelmiş ve cezasını affettirmek için bir yol arıyorlardı. Sonunda Rasulüllah'ın dostu Üsame'yi elçi olarak gönderdiler. O, durumu arz ettikten sonra, Hz. Peygamber bundan hoşlanmamış ve "Sizden önceki milletlerin helak olmalarının sebebi şudur ki; içlerinden şerefli birisi hırsızlık edince onu bırakır, cezalandırmazlar; zayıf birisi hırsızlık edince ona el kesme cezası uygularlardı. Allah'a yemin ederim ki, Muhammed'in kızı Fatıma da hırsızlık etse, şüphesiz onun da elini keserdim." (Müslim, Hudud, 8.) buyurmak suretiyle herkesin kanun önünde de eşit olduğunu ifade etmiştir.
Allah, insanı şerefli ve üstün bir varlık olarak yarattı ve ona insanca yaşayabilmesi için her türlü hak ve sorumluluğu kendisine tanıdı. Veda Hutbesi, hem insanın kendisinin sahip olduğu temel hak ve hürriyetleri, hem de başkalarının hak ve hürriyetlerinin korunması ve hak tecavüzü yapılmaması için insanlara yol gösteren muhteşem bir manifestodur.
Peygamberimiz Hz. Muhammed (sav) Vedâ haccında, 9 Zilhicce Cuma günü zevâlden sonra Kasvâ adlı devesi üzerinde, Arafat Vâdisi'nin ortasında 124 bin Müslümanın şahsında bütün insanlığa şöyle hitap etti:
"Hamd Allah'a mahsustur. O'na hamd eder, O'ndan yardım isteriz. Allah kime hidâyet ederse, artık onu kimse saptıramaz. Sapıklığa düşürdüğünü de kimse hidâyete erdiremez. Şehâdet ederim ki; Allah'tan başka ilâh yoktur. Tektir, eşi ortağı, dengi ve benzeri yoktur. Yine şehâdet ederim ki, Muhammed O'nun kulu ve Rasûlüdür."
Ey insanlar!
Sözümü iyi dinleyiniz! Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım. İnsanlar! Bugünleriniz nasıl mukaddes bir gün ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl mübarek bir şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da öyle mukaddestir, her türlü tecavüzden korunmuştur.
Ashabım!
Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız. O'da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya çekecektir. Sakın benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi, burada bulunanlar, bulunmayanlara ulaştırsın. Olabilir ki, burada bulunan kimse bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur.