Arama
Kainatın sesini işittiren vecd halleri
Mevlana "Sema düğün yerinde olur, yas olan yerde değil" cümlesiyle kişinin Allah'ı ve kainatı işitirken yaşadığı vecd halini anlatır. Coşkunluk hallerinin tezahürü Mevlevilikte 'sema', Alevi-Bektaşilik'te 'semah', Kadirilik, Halvetilik gibi tarikatlarda ise 'devran' olarak karşımıza çıkar. Peki, tasavvuf ve musiki ilişkisi ışığında bu kavramların benzerlikleri ve ayrışan yönleri nelerdir?
📌Bu kavramlar ekseninde ülkemizde kullanılan bir diğer form ise semahtır. Semah, Alevi ve Bektaşi topluluklarında yaygın olan ve müzik eşliğinde uygulanan tören nitelikli ayinlerdir.
📌Semah Alevi ve Bektaşi cemlerinde yaygın olarak müzik eşliğinde uygulanır. Semah bir dans değildir, Hâkk'a yaklaşmaktır. Semah insanın maneviyatıyla yüzleşmesi ve maddi dünyadan uzaklaşmasıdır.
Semahın tarihçesi
📌Semahın kaynağı Kırklar meclisine dayanır. Bu meclise gelen Hz. Muhammed'e Salmân-ı Fârisî tarafından bir üzüm tanesi verilir ve Salmân-ı Fârisî kendisinden bunu paylaştırmasını ister. Hz. Muhammed, Cebrail'in getirdiği tabakta bu üzüm tanesini sıkar. Bunu içen Kırklar "Ya Allah" deyip Semah dönmeye başlarlar. Yani semahın kökeninde de bir vecd hali yatmaktadır. Semahın ortaya çıkış kökenine dair bu hikaye aktarılır.
📌Aslında sema ve semah kavramları arasında bir fark yoktur. Uygulama tarzları ve yöntemleri diğer tarikatlarda olduğu gibi başkalaşmış olsa da sema kavramı bütün gelenekler için aynı kavramı ifade eder. Çünkü semah yapan bir Alevi Beştaşi'nin de maksadı Allah'ın ve kainatın sesini duymaktır sema yapan Mevlevi'nin de…
📌Bütün bu vecd hallerinin bize anlattığı mesele tevhid ve Allah'a bağlılıktır.