Arama
Kuss bin Saide kimdir? Kuss bin Saide'nin meşhur hutbesi...
Kuss bin Saide, Cahiliye döneminin önemli isimlerinden biriydi. O dönemde putperest inanç yaygın olmasına rağmen Hz. İbrahim'in tevhid akidesine bağlıydı. Bilgeliği ve hatipliği ile tanınan Kuss bin Saide'nin Uraz panayırında yaptığı konuşmasını Allah Resulü de dinlemiş ve beğenmişti. Vahiyler indirilmeden önce, Peygamber Efendimizin geleceğini müjdeledi. Peki, Resulullah kendisi için nasıl dua etti? Kuss bin Saide meşhur hutbesinde insanlara neler söyledi?
Yaşadığı dönemde bilgeliğiyle tanınan Kuss b. Sâide el-İyâdî, bulunduğu kavmin ileri gelenlerindendi. İnsanlar arasında husûmet yaşandığı zaman, aralarında adaletle hükmetmesi için kendisine gelirdi. O "İddiada bulunana delil, inkar edene yemin gerekir" sözü doğrultusunda hareket ederdi.
Bir topluluğa hitap ederken yüksek yere çıkılması, kılıca ya da asaya dayanılması gibi gelenekler onun tarafından başlatıldı.
Cahiliye döneminde düzenlenen panayırlar, ticareti geliştirerek ekonomiyi güçlendirirdi. Bunlardan bazıları uluslararası bazıları da mahalliydi. Bunlar arasında en meşhuru Ukaz'dı. 3 hafta devam eden bu panayırı Mekke halkı destekliyordu.
Bu alanda sadece ticaret yapılmazdı. Aynı zamanda kültür, sanat ve edebiyatın zirvede olduğu, insanların hüner gösterdiği yerlerdi.
Burada şairler şiirlerini söyler, hatipler konuşurdu. Bu kişilerden birisi de Kuss b. Sâide'ydi.
Kuss b. Sâide'nin bir özelliği de özlü sözler söylemesiydi. Belagatinin kuvveti, lüzumsuz sözlerden uzak durmasıyla tanınırdı.
Kuss bin Sâide, güzel öğütlerle insanları tevhid inancına davet ederek, Allah'a iman etmelerini söylerdi. Kıyameti hatırlatarak, dünyaya meyletmemelerini tavsiye etti.
Peygamber Efendimiz, Ukaz Panayırı'nda "Ey insanlar, geliniz dinleyiniz"" ile başlayan Kuss b. Sâide'nin bu hutbesini dinledi.
Henüz Peygamberimize vahiy gelmeden, iki noktaya vurgu yaptı. İlki "Allah'ın bir dini var ki şu anki dinden daha hayırlıdır" diyerek tevhid inancını göstermesiydi.
Diğeri de "Allah'ın bir peygamberi gelecektir ve onun gölgesi üzerimize düşmüştür" diyerek ilahi emirlerin haberini vermesiydi.
İlahi emirlerin nuru insanların gönlüne düştüğü vakit, çevre kabilelerden birçok topluluk İslam'la şereflenmek için Peygamber Efendimizin huzuruna geliyordu. Bunlardan biri de İyad kabilesiydi.
Cârûd b. Abdullah başkanlığında gelen kabile ile görüşürken Peygamber Efendimiz "Kuss b. Sâide'yi bilirsiniz, o ne yapıyor" diyerek bu ünlü hatibi sordu. Vefat ettiği kendisine söylenince Allah Resulü, tevhîd inancına vurgu yaptığı için çok beğendiği bu konuşmayı hatırlatmış, ancak ezberlemediğini söylemişti.
Hz. Ebubekir, "Ya Resulallah, benim aklımda, müsaade ederseniz tekrarlayayım" diyerek hutbeyi okudu.