Arama
Peygamber Efendimiz Veda Hutbesi'nde neler öğütledi?
Peygamber Efendimizin (sav) Medine'ye hicretinin 10. yılında yapmış olduğu ilk ve son haccı, Veda Haccı olarak adlandırıldı. Efendimiz (sav), Arafat Vadisi'nin ortasında 124 bin Müslümanın şahsında bütün insanlığa hitap etti. Resulullah'ın (sav) Arafat'ta verdiği Veda Hutbesi, İslam dininin özetini teşkil eder.
"Ey insanlar! Rabbiniz birdir, babanız birdir. İslam'da insanlar eşittir. Hepiniz Adem'in çocuklarısınız, Adem de topraktan yaratıldı. Allah katında en değerliniz, en çok Allah'a sığınanız, emirlerine yapışanınız, günahlardan arınanınız, azabından korunanızdır. Bir Arap'ın, Arap olmayana, bir başkasının Arap'a, bir siyahın bir Kızılderili'ye, bir Kızılderili'nin bir siyaha, takvanın dışında bir üstünlük sebebi yoktur."
💠
📌Resulullah'ın (sav) Veda Hutbesi'nde insanların birbirine üstün olmadığını, herkesin Adem'den geldiğini belirtmesi yaratılış itibariyle herkesin eşit olduğunu ortaya koyar. Hz. Peygamber'in (sav), bir başka hadisinde; "İnsanlar tarağın dişleri gibi eşittirler." (x) (Acluni, Keşfü'l-Hafa, Hadis no: 2847.) şeklinde buyurmuştu.
📌İslam'da tüm insanlar, yaradılış hasebiyle eşittir. Hiç kimsenin kimseye bir üstünlüğü yoktur. Üstünlük konusunda tek ölçüt takvadır.
📌 Kur'an-ı Kerim'de bu durum şöyle ifade edilir: "Ey insanlar! Şüphe yok ki, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık. Allah katında en değerli olanınız, O'na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır. Şüphesiz Allah hakkıyla bilendir, hakkıyla haberdar olandır." (Hucurat suresi, 13. ayet)
(x) Hucurat suresi, 13. ayet tefsiri
(x) Hucurat suresi, 13. ayet meali
(x) Fikriyat podcastlerden Hucurat suresi, 13. ayeti okumak için tıklayın
➡ Kureyş'te asil bir kadın hırsızlık yaptığında ailesi cezasını hafifletmek için bir yol arıyordu. Sonunda Rasulullah'ın (sav) dostu Üsame'yi elçi olarak gönderdiler. Sahabe, durumu arz ettikten sonra, Hz. Peygamber (sav) bundan hoşlanmadı ve "Sizden önceki milletlerin helak olmalarının sebebi şudur ki; içlerinden şerefli birisi hırsızlık edince onu bırakır, cezalandırmazlar; zayıf birisi hırsızlık edince ona el kesme cezası uygularlardı. Allah'a yemin ederim ki, Muhammed'in kızı Fatıma da hırsızlık etse, şüphesiz onun da elini keserdim." (Müslim, Hudud, 8) buyurdu. Onun bu tavrı herkesin kanun önünde de eşit olduğunu gösterir.
"Ey insanlar! Kanlarınız, canlarınız, yaşama hakkınız, mallarınız, namuslarınız, haysiyet ve şerefleriniz, vücut bütünlüğünüz Rabbinizle buluşacağınız güne kadar bu ayınızda, bu beldenizde, bu gününüzün saygıya, korunmaya layık olduğu gibi, saygıya ve korunmaya layıktır, dokunulmazdır. Ancak İslam'ın koyduğu sorumluluk gereği uygulanan gerekçeli karara dayalı cezalar müstesnadır."
💠
"Ey insanlar! Yeryüzü Allah ve Rasûlüne aittir. İnsanlar, 'Allah'tan başka ilah yoktur' deyip, benim Allah'ın Rasûlü olduğumu kabul edinceye kadar, insanlarla mücadele etmem, savaşmam emredildi. İnsanlar kelime-i tevhidi söyleyince, kanlarını, canlarını ve mallarını korumuş olurlar. Ancak İslam'ın koyduğu sorumluluk gereği uygulanan gerekçeli karara dayalı cezalar müstesnadır. Ahiretteki hesapları ise Allah'a aittir. Kendinize, birbirinize haksızlık etmeyin!"
💠
📌Peygamber Efendimiz (sav) Veda Hutbesi'nde insan canının, malının ve onurunun yüceliğinin dokunulmazlığına dikkat çeker. İnsanların birbirine zarar vermemesini öğütler. Ayrıca mal güvenliği de güvence altına alınır ve bunun en tabii hak olduğu belirtilir. Fakat bu malın meşru ölçüler dahilinde elde edilebileceği belirtilir.
📌Kur'an-ı Kerim'de insan yaşamının oldukça önemli olduğu belirtilir. Bununla ilgili olarak İsra suresinde şöyle buyrulur: "Haklı bir sebep olmadıkça Allah'ın öldürülmesini haram (yasak) kıldığı cana kıymayın…" (İsra suresi, 33. ayet)
(x) İsra suresi 33. ayet tefsiri
(x) İsra suresi 33. ayet meali
(x) Fikriyat podcastlerden İsra suresi 33. ayeti okumak için tıklayın
📌 İslam'da insanın özel hallerinin araştırılması, aile hayatına ilişkin sırların ifşa edilmesi yasaklanmıştır. Hz. Peygamber bir hadis-i şerifinde "Kim malını, canını, dinini, ırz ve namusunu korumak için mücadele ederken öldürülürse o şehittir." (Buhari, Mezalim, 33.) buyurarak yaşam ve namus dokunulmazlığına dikkat eder.
"Ey insanlar! Kadınlarınızın sizler üzerinde hakları, sizin kadınlarınız üzerinde haklarınız vardır. Sizin onlardaki hakkınız, minderinize sizden başkasını oturtmamaları, meşru tavsiyelerinizde size karşı çıkmamaları, hoşlanmadığınız kişileri izniniz olmadan eve sokmamaları, kötü söz söylememeleri kötü fiil ve davranışta bulunmamalarıdır. Şayet bunları yaparlarsa, Allah onları engellemenize, sıkıştırmanıza yataklarında tek başlarına bırakmanıza ve hafifçe, incitmeden vurmanıza izin vermiştir. Bunlardan vazgeçer ve size itaat ederlerse, meşru, örfe uygun ölçüler içerisinde rızıklarını ve giyimlerini sağlama sorumluluğunuz var. Kadınların iyiliğini isteyin, durumlarının iyileşmesi için çaba sarf edin. Çünkü onlar müşterek hayatın gereği kendileri adına bir şey yapma gücüne ve imkânına sahip olmayan, sizinle birlikte yaşamak mecburiyetinde olan hayat arkadaşlarınızdır. Siz onları Allah'ın emaneti olarak aldınız. Allah'ın emri ve hükmüyle onlarla ilişkiyi helal edindiniz."
💠
"Onların yiyeceği ve giyimi konusunda cömertçe her türlü iyilik ve ihsanda bulunmanız, onların haklarıdır. Kadınların haklarına riayet konusunda Allah'ın emirlerine yapışın, azabından korunun, onların iyiliğini isteyin, durumlarının iyileşmesi için çaba sarf edin. Hanımlarınız, sizlerin izni ve bilgisi olmadıkça, evinizin mali imkânlarını cömertçe harcamasınlar. Sözlerimi iyice anlayarak hatırınızda tutun."
📌Peygamber Efendimiz, Veda Hutbesi'nde asırlar öncesinden kadının hakları, saygınlığı ve dokunulmazlığı konusunda Müslümanları uyarır.
📌Kur'an-ı Kerim'e göre kadın ve erkek birbirini tamamlayan ve destek olan iki inanan kimsedir.
📌 Eşler birbirine Allah'ın emanetidir. Bundan dolayı da Resulullah (sav) Veda Hutbesi'nde karı kocanın birbirine karşı görev ve yükümlülüklerinden bahsetmiş ve duyarlı olmalarını istemiştir.