Sultan Abdülhamid’in desteği ile inşa edilen cami: Teze
Malatya'da, Sultan Abdülhamid'in yapımına destek verdiği, halk arasında "Teze Cami" olarak bilinen tarihi Hacı Yusuf Taş Camisi , yıllara meydan okuyor. Osmanlı mimarisini bugüne taşıyan ve tamamen kesme taştan yapılan cami, merkez kubbe ve beş gözlü son cemaat mekanından oluşuyor. Son Osmanlı dönemi eserlerinden olan Teze Camii hakkındaki bilgileri sizler için derledik.
Giriş Tarihi: 27.12.2019
15:13
Güncelleme Tarihi: 04.07.2023
12:07
HOCAZADE HACI YUSUF TARAFINDAN YAPTIRILDI
◾ Malatya şehir merkezinde yer alan cami, 1843 yılında ulemadan Hocazade Hacı Yusuf tarafından yaptırıldı. Eski caminin 2 Mart 1893 'te 'büyük zelzele' olarak kaydedilen depremde yıkılması üzerine, vatandaşlar yardım toplayarak buraya tekrar cami yaptırdılar.
◾ Eski camiden ise geriye sadece minare kaldı. O camiden günümüze ancak şerefesine kadar sağlam kalan minaresi gelebildi.
SULTAN ABDÜLHAMİD'İN YARDIMLARIYLA YAPIMI TAMAMLANDI
◾ Cami yıkıldıktan hemen sonra inşaata başlanmasına rağmen; yardımların yetersiz kalması üzerine inşaat bir süre devam ettirilememiştir.
◾ Daha sonra devrin padişahı Sultan Abdülhamid'in yardımlarıyla yapımı tamamlanarak 1912'de hizmete açılır . I. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla ara verilen son cemaat yerinin üzerindeki küçük kubbeler ile iki adet ince minarenin yapımı ise Cumhuriyet'in ilk yıllarında tamamlanabilmiştir.
Abdülhamid'e adanmış şiirler
TEZE CAMİİ ÖZELLİKLERİ
◾ Cami, tamamen muntazam sıralı silme taşlarla yapılmıştır. Harimin dört fil ayağı üzerine merkezinin büyük bir kubbe ile örtülü olması klasik Osmanlı mimarisine uygundur. Kubbenin ağırlığı beşik tonoz ve küçük kubbeler ile yan duvarlara aktarılmıştır.
◾ Merkezi kubbe ve küçük kubbelere mekanı aydınlatması amacıyla pencereler açılmıştır. Yine aynı şekilde ana duvarlara açılan pencerelerle hem mekanın aydınlatılması sağlanmış hem de duvarların kütlevi görüntüsü hareketlendirilmeye çalışılmıştır.
Kütlevi ne demek?
Azerbaycan kökenli kelimesi "cüsseli " manasına gelmektedir.
◾ Ana mekanın güney duvarı tam ortada beş köşeli yarım daire şeklinde dışa doğru taşarak mihrabı yapılmıştır.
◾ Mihrap kesme taşlardan yapılmış olup, dış yüzü gömme sütunlarla köşeler ayrılmıştır. Üstü yarım kubbe ile örtülmüş, güney duvarına birleştiği köşelerde karşılıklı birer pencere yapılmıştır.