Arama
Boğaz'ın incileri
İstanbul Boğazı'nın süsü, nazenin yalılar, onca kaza, felaket ve yanlış uygulamaya rağmen halen ayakta kalmaya devam ediyor.
Anadolu Hisarı'ndaki Kıbrıslı Yalısı'nın bilinen ilk sahibi I. Abdülhamit devrinin sadrazamlarından olan İzzet Mehmet Paşa'dır. Yalının adı İzzet Paşa'dan sonra satılan Mehmet Emin Paşa'dan alır. Yalının denize cephesi 64 metredir. . İmparatoriçe Eugenie, Irak Kralı II. Faysal, Şair Yahya Kemal Beyatlı yalıda kalmış isimlerden bazılarıdır. Yalı, sofalarından başka alt katta 15, üst katta altı olmak üzere 21 odadır. 1980'li yıllarda yalının korusu Sevda Tepesi de satıldı. Yalının diğer bölümleri Komili ailesine, İzzet Mehmet Paşa'nın varislerine ve sağ tarafı da Ömer Üründül'e ait.
Günümüze kadar sağlam olarak gelebilen tek hanım sultan yalısı olan Hatice Sultan Yalısı, ilk sahibi Ali Saib Paşa'nın vefatı üzerine, Sultan II. Abdülhamid tarafından satın alındı ve V. Murad'ın en büyük kızı Hatice Sultan'a düğün hediyesi olarak verildi. Hanedanın sürgüne gönderilmesinden sonra sırasıyla yetimhane, ilkokul ve spor kulübü olarak kullanıldı. Boğaz Köprüsü'nün ayakları çakılırken Hatice Sultan Yalısı'nın temelleri büyük zarar gördü ve yalı, denize doğru kaymaya başladı. Hatta yalının ikiye bölünmek üzere olduğu ve kuzey yarısının denize yöneldiği fark edilince, dört köşesine beton istinatlar yapılarak yalı yıkılmaktan ve yok olmaktan kurtarıldı. 2009 yılından beri yalıda restorasyon çalışmaları yapıldı, 2014 yılından itibaren 25 yıllığına butik otel olarak hizmete girdi.
Polonya doğumlu Leon Ostrorog, 1904'te,Osmanlı İmparatorluğu'na İslam hukuku konusunda danışmanlık yaptığı dönemde, satın aldı yalıyı. Galata bankerlerinden Lorando'ların kızı Jeanne ile evlenen kontun misafirleri arasında ünlü Pierre Loti de bulunur. İki katlı, ahşap yalının irili ufaklı 15 odası vardır. Yalının odalarının tavanları Osmanlı ahşap işçiliğinin en güzel örneklerini bir araya getirir.
Şu an Rahmi Koç'a ait olan Beykoz Kandilli'deki yalının çalışma odasında, kontun kişisel eşyalarının da bulunduğu Rahmi Koç'un koleksiyonlarından bazılarını görmek mümkün.
İstanbul Boğazı'nın süsü, nazenin yalılar, onca kaza, felaket ve yanlış uygulamaya rağmen halen ayakta kalmaya devam ediyor. Said Halim Paşa Yalısı, bahçesindeki iki aslan heykeli sebebiyle "Aslanlı Yalı" olarak da biliniyor. Suudi Arabistan Kralı Faysal'ın da kiracı olarak kaldığı yalı, bir dönem sadece yabancıların girebildiği bir kumarhane olarak da kullanıldı. Tarihi yapı daha sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından satın alınarak tadilattan geçirildi. Ancak tadilat sırasında çıkan bir yangın, tarihi yapıya zarar verdi. Yalı, 1998 yılında tamamen yenilendi. Bir dönem Başbakanlık yazlık konutu olarak da kullanılan yalının şu anda bahçesi, restoran ve odalarının bir bölümü müze olarak kullanılıyor.
Boğaziçi'nde 18. yüzyılda gelişen sivil mimarlığın temsilcisi olarak bugün hâlâ ayakta kalmış ender yalılardan biridir. Aynı zamanda Rumeli yakasının en eski ve iç süslemeleri bakımından en dikkate değer yalısı olarak da bilinir. 1782 yılında yapıldığı tahmin edilen yapıdan bugüne yalnızca selâmlık divanhane kaldı. Osmanlı Barok döneminin özelliklerini yansıtan ahşap yapı, 1850-1860 arasında tamamen değişikliğe uğradı. Bugünkü selâmlığa 1900'lü yıllarda bir asma galeri ile bağlanmış bulunan 900 metrekare genişliğindeki 3 katlı büyük harem dairesi de 1940'larda sahil yolunun genişletilmesi sırasında yıkıldı.
Yalı, bir zamanlar Mekke Şerifi Hüseyin'e aitti. Şerif Hüseyin, İngilizlerle yaptığı anlaşma ile Araplar arasında ayaklanma çıkardı. Bu sırada İngilizlerle çarpışan Osmanlı, Hüseyin'in oğullarının yönettiği Araplarla da savaşıp, ağır kayıplar verdi.
Oğlu Abdullah 1921'de Ürdün Emiri, diğer oğlu Faysal da Irak Kralı olan Şerif Hüseyin, 1924'te Türkiye'de halifeliğin kaldırılmasıyla kendini halife ilan etti. 1930'a kadar Kıbrıs'ta sürgünde yaşadı.
Binayı şu an Tarihi Kentler Birliği ve ÇEKÜL Vakfı kullanıyor.