Depremde zarar görmeyen 5 bin yıllık Harput Mahallesi
Ülkemizde meydana gelen ve "asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş depremleri 11 ili etkiledi. Afetin yıkıcı etkilerini hisseden şehirlerden biri olan Elazığ'da pek çok bina yıkılıp hasar görürken, şehirde hiç hasar almadan ayakta kalan bir bölge vardı. Burası Türkiye'nin antik kentlerinden biri olan tarihi Harput Mahallesi'ydi. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan bölgede; camiler, türbeler, hamamlar, çeşmeler ve kale içinde herhangi bir hasar gözlemlenmedi...
Giriş Tarihi: 19.02.2023
13:42
Güncelleme Tarihi: 19.02.2023
14:59
📍HARPUT ALACALI CAMİİ
◾ Harput'un sembollerinden biri olarak bilinen Alacalı Camii, 1203-1204 yıllarında Artukoğulları'nın Harput kolundan Nureddin Ebü'l-Fazıl Artuk Şah'ın babası, Hızır Bey zamanında yapıldığı bilinmektedir.
◾ Bir avlusu ve çevresinde medrese odaları olduğu bilinen bu yapı, Artuklu mimarisinde kullanılan iki farklı renkteki kesme taş detaylarından müteşekkil olmasından kaynaklı Alacalı Camii adını almıştır.
📍 HARPUT AHMET BEY CAMİİ
◾ Osmanlı Dönemi'nde Harput'un ilk Sancakbeyi Ahmet Bey tarafından 1515 yılında inşa ettirilen yapı, kare şeklindeki minaresi ile Harput'u simgeleyen bir eser olmuştur.
◾ Harput'ta; Ulu Camii, Alacalı Camii ve Ahmet Bey Camii dışında üç dini yapı daha bulunmaktadır. Bu camiler Harput'ta hüküm süren devletlerden kalmıştır. Bu camiler:
➡ Ağa Camii
➡ Kurşunlu Camii
➡ Sarahatun Camii
BEŞİKLİ (HIRKA) BABA TÜRBESİ
📍 BEŞİKLİ (HIRKA) BABA TÜRBESİ
◾ Tarihi Harput Mahallesi'nde camiler olduğu kadar pek çok türbe ve mescit de bulunmaktadır. Onlardan biri de Beşikli (Hırka) Baba Türbesi'dir.
◾ İnşa yılı net olarak bilinmese de bu türbeye adını veren "Beşik Baba" Harput'un İslam orduları sırasında gerçekleşen kuşatma esnasında şehit düşmüştür.
ARAP BABA TÜRBESİ VE MESCİDİ
📍 ARAP BABA TÜRBESİ VE MESCİDİ
◾ Harput'ta bulunan bir diğer dini yapı ise "Arap (Hırkalı) Baba Türbesi'dir." Bu türbe, Selçuklu hükümdarlarından IV. Kılıçarslan'ın oğlu, III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında 1279-1280 yılında Yusuf İbn Arabşah tarafından inşa edildiği bilinmektedir.
◾ Klasik Selçuklu mimari özelliklerini yansıtan bu yapı, iki kattan oluşmaktadır. Alt katında Arap Baba'nın sandukası bulunurken üst katında ise mescit bulunmaktadır.
◾ Harput'taki mescit ve türbeler elbette bu iki yapı ile sınırlı değildir. Tarihe tanıklık etmiş bu mahalledeki diğer türbe ve mescitler:
➡ Ali Musa Türbesi
➡ Ankuzu Baba Türbesi
➡ Beyzade Efendi Ziyaretgahı
➡ Dabakhane Mescidi
➡ Hacı Hulusi Efendi Ziyaretgahı
➡ Fatih Ahmet Baba Türbesi
➡ İmam Efendi Türbesi
➡ Kazım Efendi Türbesi
➡ Mansur Baba Türbesi
➡ Murat Baba Türbesi
➡ Nadir Baba Türbesi
➡ Seyyid Muhammed Mashar Ettasi Efendileri Türbesi
➡ Üryan Baba Türbesi
➡ Zahiri Baba Türbesi
Arap Baba kimdir?
Selçuklu döneminde yaşamış önemli manevi zatlardan biri.
📍 HOCA HASAN HAMAMI
◾ Harput tarihinin bu denli eskiye uzanması, şehirde pek çok medeniyetten kalma yapıların olduğu anlamına da gelmektedir. Bu yapıların önemli bir bölümünü ise hamamlar oluşturmaktadır. Hoca Hasan Hamamı da bunlardan yalnız biridir. Harput'un simgelerinden biri haline gelen yapının banisi ve yapım yılı bilinmemektedir.
◾ Harput'taki diğer hamamlar:
➡ Cimşit Hamamı
➡ Kale Hamamı
➡ Esadiye Hamamı
➡ Hoca Hamamı
➡ Hacı Yunus Bey Hamamı
➡ Kızıl Hamam
Türkistan'ın gözbebeği 10 cami