Arama

Edebiyatın velûd çiçekleri

Çiçek bir bitkinin üreme organlarını taşıyan kısmıdır. Birçoğu hoş kokulu ve güzel renklidir. Bunun için, süs olarak, bahçelerde, parklarda, evlerde yetiştirilir. Çiçek, birbiri üzerine yığılmış yaprakların biçim ve renk değiştirmiş şeklinden başka bir şey değildir. Sonradan meyva şeklini alır, tohumları ile yeni yeni bitkilerin doğmasını sağlar.

  • 13
  • 19
Edebiyatın velûd çiçekleri

NİLÜFER (LOTUS)

Çamurlu noktalarda yetişen nilüfer, aslında dünyanın en temiz çiçeğidir, çünkü kendini temizleme özelliğine sahiptir.

Çeşitli mitlere ve efsanelere konu olan nilüfer, bir su bitkisidir. Ebatları biraz farklı olsa da kutsal lotus ve Hint lotusu olarak adlandırılır. Zihnin duruluğunu ve ruhun saflığını temsil eden lotus çiçeği, Budizm ve Hinduizm'de mükemmelliğin somut sembolü olarak kabul edilir. Çamurlu noktalarda yetişen nilüfer, aslında dünyanın en temiz çiçeğidir, çünkü kendini temizleme özelliğine sahiptir. Herhangi bir noktasına çamur ve toz geldiğinde bitki kendini sallayarak bir bölgeye atar ve yağmur yağdığında bu tozlardan kurtulur. Beyaz, mavi, mor, kırmızı, pembe renkleri bulunur.

"Zaman olmuştur ki
Dumanlı havuzlarda soğuk nilüferler
Bulutlara savrulmuş ateş kuşları
Korkulu bir hicrani söyler"

Attila İlhan

  • 14
  • 19
Edebiyatın velûd çiçekleri

MENEKŞE (VIOLACEAE)

Baharla birlikte nemli çayırları ve ormanları dolduran menekşeler, albenili renkleri ve mis kokularıyla en çok sevilen kır çiçekleridir. Menekşe, menekşegiller familyasına bağlı, Viola cinsini oluşturan, çoğunlukla saksılarda yetiştirilen bitki türlerinin ortak adıdır. 400 ile 500 arası türü bulunmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişebilmekle beraber, en çok kuzey yarımkürede yetişir. Bunların bazısı bir yıllık, bazısı da çok yıllık bitkilerdir. En iyi tanınan menekşe türlerinden kokulu menekşenin (Viola odorata) Türkiye, İran ve Suriye'de yüzyıllar öncesinden süs bitkisi olarak yetiştirildiği sanılmaktadır.

  • 15
  • 19
Edebiyatın velûd çiçekleri

"Sevdalı bir menekşe
tanırdım
eflatun
özgürlükte açan.
başkasının sevinci
onun da sevinciydi"

Behçet Aysan

  • 16
  • 19
Edebiyatın velûd çiçekleri

GÜL (ROSA)

Dini bir sembol olarak Osmanlılar'dan bu yana kullanılagelmiş ve süsleme sanatları içerisinde kendine özel bir yer edinmiştir.

İkiçenekliler sınıfının, Rosales takımının, Gülgiller familyasından bir bitkidir. Kuzey yarımkürenin ılıman ve subtropikal bölgelerinde yetişir. Kışın yaprağını döker, ancak bazı türleri ise sürekli yeşildir. Dikenli çalı ya da ağaççık görünümündedir. Gövdesi dik ya da sürüngen olabilir. Bazı türleri ise sarılıcıdır. Çiçekler kırmızı, beyaz, sarı, pembe hatta siyah renkte olabilir. Gülün çiçekler arasında apayrı bir yeri vardır. Mitolojide güzellik tanrıçası Afrodit'in çiçeğidir. Dini bir sembol olarak Osmanlılar'dan bu yana kullanılagelmiş ve süsleme sanatları içerisinde kendine özel bir yer edinmiştir. Gül, Türk ve Dünya Edebiyatı'nda şiir ve romanlarda, şarkılarda aşkı sembolize eden bir çiçektir.

"İçimde mis kokulu
kızıl bir gül gibi duruyor zaman.
Ama bugün cumaymış, yarın cumartesiymiş,
çoğum gitmiş de azım kalmış, umurumda değil."

Nazım Hikmet

  • 17
  • 19
Edebiyatın velûd çiçekleri

LALE (TULİPA)

Lale, zambakgiller familyasından, Tulipa cinsini oluşturan güzel çiçekleri ile süs bitkisi olarak yetiştirilen, soğanlı, çok yıllık otsu bir bitkidir. Anavatanı Pamir, Hindukuş ve Tanrı Dağları'dır. Türkler, göçleri esnasında bu bitkinin soğanlarını Anadolu'ya getirmiştir. 16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman tarafından Hollanda Kralı'na gönderilen laleler, ilk başta Hollandalılar'ı ve kısa zaman içerisinde tüm Avrupalılar'ı hayranlık içinde bırakmıştır.

Lale, özellikle doğu kültür ve mitolojilerinde özel bir yere sahiptir. Hollanda'da Lalemania, Osmanlı'da da Lale Devri olarak adlandırılan belirli dönemlere markasını vurmuştur. Osmanlı sanatlarının gözbebeği sayılan lale, edebi eserlerde sıkça kullanılır. Mitolojilerde de lalenin ortaya çıkışına dair farklı ve çok çeşitli hikâyeler anlatılır.

"Mevsimin tam lâle zamanı,
Geçtim bir akşam Sâdâbat'tan,
Koltuğumda Nedim divanı."

Cahit Sıtkı Tarancı

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN