Arama
Işığın cam ile meşki
Vitray, insanların bulundukları mekânı süsleme ve onların duygularını ifade etme ihtiyacından doğan çok farklı ve özgün bir sanattır. Işıklı cam resmi sanatı, her şeyden önce renkli ya da renksiz cam parçalarından resim yapmak ve onları ışığın önüne yerleştirmekten ibarettir.
Vitray sanatı en çok gün ışığından etkilenmektedir. Günün ışık yoğunluğuna göre görsel şekillere giren vitray gün batımıyla son bulmaktadır. Bu özelliği ile diğer resim ya da boya sanatlarının önüne geçmiştir çünkü gün içerisinde aynı değerde gözükmemektedir ve değişkenlik oranı yüksektir.
Cam üzerindeki renklerin değişimi ışığın artıp azalması ya da bulutların gölge yapıp ışık değerlerinin farklılık göstermesi veya arka tarafta kalan bir ağacın dallarının sallanmasıyla görünümün değişmesi ayrı bir seyir zevki katmaktadır. Günümüzde elektrik ışığından faydalanan hatta ışık görmeyen yerlerde bile kullanılan vitray sanatı geçmişte doğal ışıktan yararlanmıştır.
Vitray Fransızca‟da "vitrail", İngilizcede "stained glass" ve Almanca'da "glasmalerei" diye adlandırılmaktadır. Günümüzde vitrayın, birbirine yakın olan birkaç tanımı yapılmaktadır. Vitray, demir bir armatüre kurşun ya da çimentoyla tutturtulmuş, genellikle renkli cam parçalarından oluşan ve bir açıtı kapatmak, hatta aydınlık ve süsleyici geniş bir yüzey elde etmek için kullanılan saydam düzenlemedir.
CAMI SÜSLEME AMACIYLA ORTAYA ÇIKMIŞTIR
Vitray sanatını geliştiren ve gerçek bir sanat değeri katan milletler Araplar ve Türklerdir.
Vitray sanatı camın icadı ile doğru orantılıdır. Cam icat edildikten sonra camı süsleme amacıyla ortaya çıkmıştır. Cam taş devrinde doğal olarak volkanik yollarla oluşan ve bunları insanların fark etmesiyle kullanılmaya başlanmıştır. İlk olarak Mısır'da üfleme aletinin yapımıyla cam üretimi olmuştur.
Üfleyerek cama şekil verme tekniği Yunanistan, Romalılar ve Finike tarafından kullanılmıştır. Roma' da vitray sanatının M.S 1. Yy. kazılar sonucu ortaya çıktığını göstermektedir. Daha sonraları vitray sanatını geliştiren ve gerçek bir sanat değeri katan milletler Araplar ve Türklerdir. Türklerde vitray sadece dini yapılarda değil saray, kasr ve köşklerde de kullanılmıştır. Ancak Avrupa vitrayı bir ayrıcalık olarak kullanarak sadece kilise ve katedral vb. dini yerlerde kullanmıştır.