Arama
Londra'daki kayıp Osmanlı Cami
Ecdadımızın birbirinden muteber eserleri yalnız Anadolu topraklarında değil İslam'ın yayıldığı ve yankısının duyulduğu her noktaya ulaşmıştır. Bunlardan birini, Büyük Britanya'nın kozmopolit kenti olan Londra teşkil etmektedir. Sultan Abdülaziz'in 47 gün süren Avrupa seyahatinin en büyük kazancı Regent's Park civarına inşa ettirdiği cami olur...
AVRUPA'NIN GÖBEĞİNDE OSMANLI ESERİ
◾ Kraliçe Victoria, cami inşası için Londra'da bulunan Regent's Park'ın batısında kalan bölgedeki büyükçe bir araziyi hibe eder. Osmanlı hükümeti, bu topraklarda külliye inşa ettirmek ister. Fakat eldeki imkanlar bir İslam kompleksi yapmak için yeterli değildir.
◾ 1868 yılında İstanbul'da Anglikan usulü Kırım Kilisesi'nin inşası tamamlanırken, Londra'da da tamamiyle Türk işçiliği ve üslubuna sahip "Aziziye Camii" inşa ettirilir.
Kırım Kilisesi nerede?
Beyoğlu'na bağlı bir semt olan Tophane'de; 1868 yılında Victoria ve Abdülaziz'in anlaşması sonucu, "Kırım Savaşı'nda ölen İngilizlerin anasına" inşa edilen Anglikan kilisesidir.
Regent's Park nerede?
İngiltere'nin en büyük oyun alanına sahip Regent's Park, Londra'da bulunur. Aynı zamanda park, bölgenin en büyük hayvanat bahçesini de bünyesinde barındırmaktadır.
50 YIL FAALİYET GÖSTEREN CAMİ
◾ 1868 yılında bizzat Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettiren cami için ülkemizden maaşlı imamlar gönderilir. Fakat vakfiyesinde yer alan bilgilere göre cami bölgede sadece 50 yıl süreli faaliyet göstermiştir.
◾ 1924 yılı geldiğinde bu güzide caminin düzeni alt üst olur. Bu sene içinde Şer'iyye ve Evkaf Vekâleti'nin lağvedilmesinin ardından imamların maaşı kesilir. Herhangi bir yerden geliri olmayan son imam da Türkiye'ye dönünce cami görevlisiz kalır ve kaderine terk edilir.
◾ Sonraki yıllarda camiye, Mısır'dan adı Aziz Mısrî adında bir zat gelir ve Sultan Abdülaziz'in mirası camiyi açtırır. Hatta belli bir süre kadar buraya Mısır'dan imam yolladığı da bilinmektedir.
Şer'iyye ve Evkaf Vekâleti nedir?
Şer'iyye yani din; evkaf yani vakıf işleri manasına gelen Osmanlı döneminde de var olan eski bir bakanlıktır.
Lağvetmek ne demek?
Arapça kökenli lağvetmek kelimesi, "Yasanın geçersiz kılınması, ortadan kaldırılması, hükümsüz kılmak ve dağıtmak" manalarına gelmektedir.
◾ Günümüzde ise Aziziye Camii, Aziz Mısrî'nin adıyla anılmaktadır. Bunun nedeni imamların halen Mısır'dan gelmesi ve cemaatin sadece Araplardan oluşmasıdır. Fakat adı London Central Mosque ya da Regent's Park Mosque olarak değiştirilmiştir.
◾ İlginç olan kısım vakfiyesinde ne Sultan Abdülaziz'den ne de yapılış amacından bahsedilmiştir. Hatta inşa yılının 1974 olarak belirtildiği görülmektedir.
◾ Daha sonra bu meseleden haberdar olan Londra'daki Müslümanlar Sultan Abdülaziz adına bir binayı satın alıp camiye çevirmişler ve "Aziziye Camii" adını vermişlerdir.
Aziz Mısrî kimdir?
Aziz Mısrî Paşa Mısır kökenli bir devlet adamıdır.
Görsel: Sonradan Sultan adına yaptırılan Aziziye Camii