Arama
Ramazan'dan An'lar: Zekeriya Erdim
Ramazan herkes için bir rahmet, bereket iklimidir. İyiliklerin çoğaldığı, kötülüklerin azaldığı bir mevsim... Unutulan birçok nimetin kıymetini hatırlatır, tüm insanlara... Ramazan davulcuları, zimem defterleri ile koskoca bir medeniyet aynı zamanda. Büyüklerimizden duyduğumuz "nerede o eski Ramazanlar?" ifadesi de aslında çocuklukta yaşanılan o tatlı heyecanlara duyulan özlemin tezahürü niteliğindedir. Biz de bu "an"ların peşine düştük. Hepimizin özlemle yâd ettiği eski Ramazanları eğitimci ve yazar Zekeriya Erdim ile konuştuk.
◾ İlkokuldan sonra okumak için köyde, ortaokul yoktu. Kasaba yürüme 15 kilometre mesafedeydi. Ulaşım imkânı yoktu. O yüzden okuma imkânımız ve ihtimalimiz sıfırdı. Fakat buna rağmen herhalde ilkokul öğretmenimin etkisiyle ilkokuldan sonra okuyacak kim var diye sorunca sadece ben elimi kaldırıyordum. Ne olacaksın diye soruyordu. Öğretmen diyordum. Çünkü tanıdığım bildiğim en büyük insan öğretmenimdi.
◾ Çocukluğumuzda da gençliğimizde de Ramazan deyince tatlı bir duyguya düşünceye vesile olan şeylerde biri de Ramazan davulcuları ve onların maniler söyleyerek sokakları dolaşmaları. Bayram öncesi, kapıları zilleri çalıp ücretlerini değilse bile hediyelerini, kimin gönlünden ne koparsa almaları.
◾ 1973 yılından itibaren üniversite öğrenciliği ile birlikte İstanbullu olduk. Dolayısıyla artık İstanbul Ramazanlarını yaşamaya başladık. Her tarafta iftar programlarına gitmeler, gelmeler o kadar yoğun oldu ki zaman zaman evimizde iftar edecek imkân kalmadı.
◾ Bir akşam bizim hanımla Ali Kemal Bey var onun eşi, aynı binada oturuyorduk komşuyduk o zaman, kendi aralarında karar vermişler, birlikte yanımıza gelip dediler ki "Rica etsek bir akşam da bize buyurur musunuz? Biz de sizi davet ediyoruz, madem hep davetlere gidiyorsunuz." O da bana hayır, hizmet, ibadet derken bazı görevlerimizi ihmal ettiğimizi, evimize ailemize haksızlık yaptığımız noktasında ciddi bir hatırlatma olmuştu. O yüzden onu da zaman zaman hatırlıyor ve yâd ediyorum. Fakat şimdi olay biraz tersine döndü. Ben hanıma "Rica etsem bir gece de bize buyurur musun" demeye başladım.
◾ Burcu Sandıkçı: Ramazan ayını zamanda bir infak ayı. Herkesin bir arada olduğu sofraların özellikle yoksulara açık olduğu bir dönem. Bu bilinci çocuklara nasıl aşılarız?
◾ Zekeriya Erdim: Herkes için bir Ramazan herkes için bir rahmet, bereket iklimi. Çünkü iyilerin ve iyiliklerin çoğaldığı, kötülerin ve kötülüklerin azaldığı bir mevsim. Ramazan, bir yönüyle infak ayı. Ama sınırı aşarsak, abartırsak bazı şeyleri mübalağalı hale getirsek israf ayına dönüşebiliyor.
◾ İsrafı önleme bilincini çocuklara gençlere kazandırmanın birinci yolu, annelerin babaların bir şey söylemeden önce uygulayarak örnek olmaları rol model olmalarıdır.
◾ Burcu Sandıkçı: Çoğu nimetin kıymetini çok çabuk unutuyoruz. Ramazanla birlikte oruç bize bu nimetleri hatırlatıyor. Bu hatırlayışı nimetini tüm hayatımıza nasıl yansıtabiliriz?
◾ Zekeriya Erdim: Anadolu insanının, yaygın hassasiyetlerinden birisidir. Yani bir küçücük ekmek parçası yere düşse onu alır öper, başına kaldırır "bu nimettir israf edilmesin" der. Hatta bizim çocukluk yıllarımızda hatırlıyorum artık bırakmama, kırıntı bırakmama, israf etmeme konusunda bazen sünnettir deyip teşvik ederlerdi. Bazen tabağın dibini sıyır da nişanlın güzel olsun diye espriler yaparlardı. Dolayısıyla söylemekten çok yaparak, yaşayarak, göstererek örnek olmamız lazım. Çocuklara gençlere o bilinci kazandırmamız lazım.
◾ "Komşusu açken tok yatan bizden değildir" ilkesini uygulayarak çocuklara da uygulattırarak, herkesin varlık içerisinde olmadığını bilumum faydalarını gerekçelerini, uygulamalı olarak anlatabilirsek çocuklar gençler bu refleksi kazanmış olurlar.