Arama
Sultan Abdülhamid'in ülkeyi ihya eden 3 okulu
Üç kıtanın hükümdarı olan Sultan II. Abdülhamid, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin kaderini belirleyen hamlelere imza attı. Eğitime de büyük önem veren Sultan Abdülhamid, açtığı okullarla ülkeyi ihya etti. Ders programlarını bizzat hazırladığı bu okullarla zihinlerin dönüşümünü sağlayarak donanımlı bir neslin ortaya çıkmasını sağladı. Kuruldukları alanda döneminin ilkleri sayılan, Sultan Abdülhamid'in açtığı 3 mektebi sizler için derledik.
Kale ve istihkâm yapımı, güzergâh üzerinde yol inşası yapımı alanlarında eksikliği hissedilen teknik subayların yanında, yabancılarla rekabet edilebilmesi amacıyla uzman tüccar kaptanların yetiştirilmesi ihtiyacı bu alanda çalışmayı zaruri kılmıştı. Sultan Abdülhamid'in emriyle Heybeliada'daki Mekteb-i Fünun-ı Bahriye-i Şahane binasında bu kuruma bağlı olmak üzere 5 Aralık 1884'te Tüccar Kaptan Mektebi açılmıştı.
Müslim, gayrimüslim tüm Osmanlı tebaasına açık bulunan mektebe Türkçeyi, hesap ve coğrafyayı bilen, sağlıklı 15-20 yaşları arasındaki gençler başvurabilecekti. Başvuru yapan talebelerin, kayıt işlemlerini tamamlamadan önce Bahriye Merkez Hastanesince muayenelerini yaptırmaları, bedenen ve ruhen denizci olmaya elverişli bulunduklarına dair rapor almaları mecburiydi.
Ders programı bizzat Sultan II. Abdülhamid tarafından hazırlanan okulda gemi teknolojisi, kaptanlık ve uluslararası hukuk öğretiliyordu. 4 yılık eğitim verilen okul, 100 talebe kapasiteliydi. 4 yılın sonunda başarılı olan öğrencilere "Şehadetname" isimli belge veriliyordu. Daha sonra bu kişiler, gemilerde kaptan veya İdare-i Mahsusa olarak görev yapabiliyordu.
1908 yılı mezunlarını verdikten sonra kapanan mektep, 1909 yılımda Çarkçıbaşı Hamit Naci Özbaş tarafından Azapkapı'da Milli ve Hususi Ticaret-i bahriye Kaptan ve Çarkçı Mektebi adıyla yeniden açıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesinin temelini oluşturan bu okul, Sultan II. Abdülhamid'in eğitim ve deniz ticareti alanında yaptığı önemli bir uygulamaydı.
Topkapı Sarayı'nın Gülhane'ye inen yokuşu üzerinde yer alan bina, Sultan Abdülhamid tarafından güzel sanatlar eğitimi vermesi için yaptırıldı.
Sultan II. Abdülhamid saltanatının ilk yıllarında güzel sanatlar okulu açılması için bazı girişimlerde bulunsa da Osmanlı- Rus Savaşı'nın yol açtığı olumsuz ortam sebebiyle bu girişimler gerçekleşememişti. Açılaması istenen güzel sanatlar okullarının ders programları hazırlanmasına rağmen bilinmeyen sebeplerle faaliyete giremedi. Daha sonraki yıllarda Müze-i Hümayun Müdürü Osman Hamdi Bey tarafından bu fikir tekrar ele alındı.