Vahdetin temsili lalenin Türk şiirindeki imgesi
Klasik Türk edebiyatında ilk olarak Mevlânâ'nın şiirleriyle varlığını gösteren lâle, Türkler tarafından asıl vatanı Orta Asya'dan Anadolu'ya getirildi ve bütün dünyaya yayıldı. Klasik Türk şiirinde 16'ıncı yüzyıla kadar yabanî ve taşralı bir çiçek olarak değerlendirilen lâle, özellikle Lâle Devri'nden sonra şairlerin vazgeçemediği temalardan biri oldu.
Giriş Tarihi: 28.04.2018
18:18
Güncelleme Tarihi: 21.05.2020
06:47
Lâle redifiyle kaleme alınmış başka bir kaside Lâle Devri şairlerinden Şeyhülislam Es'ad Efendi Dîvânı'nda bulunmaktadır. Kasîde der Midhat-i Şehriyârî başlıklı manzumenin tamamı 43 beyittir:
Yine zîb-âver olup gülşene yer yer lâle Feyz-i nevrûz ile dâğ oldı ser-â-ser lâle
.........
Ravza-i şevket ü iclâlini feyyâz-ı ezel İde mer'â-yı gül ü sünbül-i hoş-ter lâle Şeyülislam Es'ad
Başka bir şiirde ise, lâleler ve lale bahçesi, sarı, kırmızı ve turuncu renkleriyle bir güneş istiaresi çerçevesinde parlak renkleriyle görsel bir şölene dönüşür.
Şafak-pûş oldı zann itse gören hûrşîd-i rahşânı Turuncı câme ile reşk-i mihr-i tâb-dâr olsa Mîrzâ-zâde Ahmed Neylî
Kaynak Klasik Türk Edebiyatında Lâle Ve Edebî Bir Tür Örneği Olarak Lâle Şiirleri, Sevda Önal
ŞİİRİN ZİRVESİNDEKİ ŞAİR: ARİF NİHAT ASYA
ARİF NİHAT ASYA, LALELER
Yabani bir dağ bitkisiyken, bir kültür çiçeğine dönüşen lâlenin Türk şiirindeki yolculuğunu Arif Nihat Asya'nın Laleler isimli şiiriyle sonlandırıyoruz:
Kokunuz nerde ve siz nerdesiniz Ey hakikatli vatan lâleleri?
Hani yer cenneti Sâdâbâd'ın Ünü bir yurdu tutan lâleleri
Ben ararken sizi gurbet gurbet Açtı mermerde Sinan lâleleri
Şakı ey kuş, vatanındır dallar... Andırır dalda yuvan, lâleleri... Ki uyandırdı sesin, yıllardır Uyuyan lâleleri
Açtı billûrda Bakî ve Nedîm, Açtı mermerde Sinan lâleleri!
Ebedi kubbede aylar günler Seyrederler oradan lâleleri...
Siz de ey dal dal esen meltemler Geçmeyin okşamadan lâleleri Uğrayın bir de Süleymaniye'ye Ki açar orda Sinan lâleleri.