Arama
Karanlık ve sisli bir tür: Kara film
Sinema; ışık, ses, kamera açıları gibi birçok farklı unsurun bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkan bir sanattır. Filmler konu ve sinematografik ögeler bakımından birbirinden ayrışır, buna film türü denir. Film Noir olarak tanımlanan kara film de bir film çeşididir. İşte, II. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan bu tür hakkında bilmeniz gerekenler...
FİLM NOİR'İN ÖZELLİKLERİ
🔸 Kara filmler, II. Dünya Savaşı sonrası toplumda gözlemlenen sosyolojik ve psikolojik değişimleri dikkat çekici, karamsar ve gerçekçi açıdan ele alır. Bunu yaparken de farklı sinematografik unsurlar kullanır.
🔸 Karanlık ve yağmurlu sokaklarda geçen filmler, dedektiflik ve suç konusuna odaklanır. Suça ve suçla gelişen olaylara odaklanmasının yanı sıra zamanla insanların iç dünyasındaki karanlık yönlerini irdeleyen bir ekole dönüşür. Bireyin kalabalıklar içerisindeki yalnızlığı ve buna bağlı yitirilen masumiyet duygusunu işler.
KARA FİLMİN SİNEMATOGRAFİK UNSURLARI
🔸 Teknik açıdan kara filmin en belirgin özelliği geleneksel anlatı yapısının dışına çıkarak kullandığı ışıklandırma yöntemidir. Loş ışıklandırmanın ön planda olduğu yapıtlarda kontrast, koyu gölgeler ve aydınlık-karanlık karşıtlığı görülür. Bu zıtlık, kara filmin vazgeçilmez unsurlarının başında gelir. Sahnelere oyuncuların dahi gölgede kaldıkları karanlık bir atmosfer hakimdir.
🔸 Klasik Amerikan sinemasının karşısında yer alan bu ekol, ışık tercihleri ve rahatsız edici kamera açıları ile seyircide güvensizlik duygularını harekete geçirmeyi hedefler. Konusu bakımından kasvetli ve karanlık olan filmler, görsel anlamda da bu havayı yansıtmayı başarır.
KARA FİLMLERİN KONUSU
🔸 Klasik Amerikan anlatı tarzının kalıplarını yıkan akımda, sinema filmlerinde görmeye alışık olduğumuz güzel, iyi ve masum insanları göremeyiz. Bu yapıtlarda daha çok melankoli, yabancılaşma, belirsizlik, suçluluk, paranoya kavramları işlenir.
🔸 Ayrıca bu filmlerde genellikle mutlu son yoktur. Sevenlerin kavuşmadığı, mekanların karanlık ve kasvetli olduğu yapımlarda Hollywood'un aksine seyircinin tahmin edemeyeceği olaylar yaşanır.
KARA FİLM KARAKTERLERİ
🔸 Dar sokaklar ve merdiven sahnelerinin hakim olduğu filmlerde özellikle araba kullanımı ana karakterle özdeşleştirilir. Genellikle büyük, marka ve göz alıcı araçların tercih edildiği akımda arabalar, en az karakter kadar önemlidir.
🔸 Kara filmlerde olay örgüsü boyunca iyi olarak gördüğümüz karakter kötü, kötü diye tanımladığımız karakter ise sonunda en masum ve temiz kişi çıkabilir. Ayrıca alışılan Hollywood filmlerinde başroller hiçbir şekilde ölmezken kara filmde başkahraman tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi aniden hayatını kaybedebilir.
KARA FİLM YÖNETMENLERİ VE YAPITLARI
🔸 Kara filmin başlangıcı olarak kabul edilen ve türün en önemli yapımlarından biri 1941 yapımı "The Maltese Falcon - Malta Şahini"dir. Aynı adlı romandan uyarlanan yapıtın yönetmen koltuğunda John Huston yer alır. San Francisco'lu özel dedektifin, mücevher kaplı ve değeri çok yüksek şahin heykelini çalan üç hırslı ve acımasız suçluyla olan mücadelesini konu edinir.
🔸 Bu filmin ardından birçok yapıt çekilir. Ekolün etkili yönetmenleri arasında özgün sinema teknikleri ile tanınan Orson Welles de vardır. Kendine has fotoğraf, ışık ve müzik kullanımı ile tanınan usta isim, kamerasını alt açıdan kullanması, geniş alan derinliğini yakalaması ve vinçlerle çekim yapması ile tam bir kara film yönetmenidir. En bilinen yapıtları ise 1958 yılında çektiği "Touch of Evil - Bitmeyen Balayı" ve 1946 yapımı "The Stranger - Yabancı"dır.