Sinema tarihinin başlangıcı: Trenin Gara Girişi
Sinema, bilimsel gelişmeler sonucunda ortaya çıkan bir endüstridir. Bilim insanlarının optik alanda yaptığı çalışmalar, fotoğrafın keşfi, görüntünün perdeye yansıtılabilir hale gelmesi gibi süreçlerin sonucunda meydana gelmiştir. Özellikle Lumiere kardeşlerin icat ettiği 'cinematographe', sinema tarihini başlatmış ve ilk film, seyircisiyle buluşmuştur. İşte sinemanın adım adım gelişim serüveni...
Giriş Tarihi: 05.01.2023
14:38
Güncelleme Tarihi: 28.01.2024
13:52
İLK KURAM: PINHOLE / İĞNE DELİĞİ
🔸 Sinemanın ortaya çıkışında en önemli etken, daha önce de sözünü ettiğimiz üzere, fotoğrafın icadıdır. Ancak bilinmelidir ki görüntünün kayıt altına alınmasının da bir tarihi vardır.
🔸 Görüntü elde etme noktasında en temel kavram pinhole yani iğne deliği ilkesidir. Optik bir terim olan pinhole, bilim insanlarınca görüntünün bir delikten geçirilişinin incelenmesi olarak tanımlanır. Öyle ki Aristo , delik küçüldükçe görüntünün netleştiğini söylemektedir.
İLK FOTOĞRAF MAKİNESİ: CAMERA OBSCURA
🔸 Pinhole ilkesi doğrultusunda, dönemin önemli buluşlarından biri olan "camera obscura" ortaya çıkar. Latince olan kavram 'camera' oda, 'obscura' karanlık anlamına gelir.
🔸 Bu icat, objektifi olmayan fotoğraf makinesi olarak düşünülebilir. Karanlık kutudaki iğne deliğinden giren ışık, yatay düzlemde ters görüntü oluşturur.
🔸 İcat edildiğinde devasa boyutlarda olan kutu, zamanla elde taşınabilecek kadar küçülür.
🔸 Camera obscura , sanatçıların gelişimine önemli katkılar sağlar, özellikle ressamlar , çizimlerinde bu icattan yararlanır.
↪ Aracı ilk defa Leonardo da Vinci, el yazmalarını oluştururken çizim amaçlı kullanır.
GÖRÜNTÜYÜ İZLEYİCİYLE BULUŞTURAN BÜYÜLÜ FENER
🔸 "Camera obscura"nın icadının ardından magic latern olarak isimlendirilen büyülü fener cihazı bulunur.
🔸 Büyülü fener ile ışık kaynağı kullanılarak bir nesneye çizilen resimler duvara yansıtılır ve görüntünün büyütülmüş hali seyirciler tarafından izlenir. Kısaca büyülü fener, görüntüleri duvara yansıtan aygıt olarak tanımlanır.
🔸 Böylece camera obscura, fotoğraf makinesinin öncüsü iken büyülü fener, slayt projektörlerinin başlangıcı olarak sinemanın keşfine giden yolda önemli basamak olur.
İLK EFEKTLİ GÖSTERİ:FANTAZMAGORYA
↪ Büyülü feneri geliştiren Etienne Gaspard Robertson , 1799 yılının Paris'inde fantazmagorya ile gösteriler düzenleyerek izleyicileri etkiler.
🔸 Büyülü feneri tekerlekli arabaya yerleştiren Robertson, perdeye yansıttığı görüntüleri yakınlaştırıp uzaklaştırarak boyutlarını değiştirir ve böylece hareket ediyormuş hissi verir.
🔸 Amacı, seyircileri korkutarak eğlendirmektir. Bunun için de hayalet, iskelet görüntülerini kullanır, kendince oluşturduğu duman ve ses efektleri ile de korkuyu arttırmaya çabalar.
🔸 Böylece sinema tarihi açısından korku efektlerini ilk kez kullanan Robertson, bir görüntü kaybolurken diğerini getirerek sinemasal anlatımın da öncü isimi olur.
HAREKETLİ GÖRÜNTÜNÜN İLK ÖRNEĞİ: TRAVMATROP
🔸 1825'de İngiliz doktor John Ayrton Paris tarafından ortaya koyulan travmatrop , aslında görüntünün kalıcılığı ilkesine dayanan optik oyuncaktır.
🔸 Hareketli görüntü prensibini ortaya koyan bu icat, iki tarafına resim çizilmiş kağıt diskin hızla çevrilmesi ile iki resmin birleşmesi sonucu oluşur.
🔸 Buna göre kağıdın bir yüzüne kuş, diğer yüzüne kafes çizilmiş disk, iki ucuna bağlanan ipler sayesinde hızla çevrilir ve böylece iki görüntü birleşir. Kuş, kafesteymiş hissi oluşur. Bu icat, görüntünün kalıcılığı ilkesini kanıtlar.