Arama
Abdülhamid’in Yıldız Sarayı’na inşa ettirdiği fabrika
Sultan II. Abdülhamid'in Yıldız Sarayı içerisinde kurduğu çini fabrikasının hikayesini biliyor musunuz? Peki ya, ilk olarak saray ve çevresinin porselen ve çini ihtiyacını karşılamayı hedefleyen bu kuruluşun daha sonra etki alanını giderek büyüttüğünü? Veya ürünlerinde ay-yıldız ambleminin yer aldığını? Sultan Abdülhamid'in kurduğu Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu'na dair bilinmeyenleri siz Fikriyat okuyucuları ile buluşturuyoruz.
Fabrikanın yapımında kırmızı kesme tuğlalar kullanıldı. Fabrika 1890 yılında üretime geçmesinin ardından 1894 depreminde yıkıldı ve yeniden inşa edildi.
1985 yılında çıkan yangın da fabrikanın bazı bölümlerini tahrip etti. Ancak kısa zamanda onarılarak tekrar üretime geçildi.
Fabrikanın kuruluş amacı ilk olarak saray ve çevresinin porselen ve çini ihtiyacını karşılamaktı.
Ancak üretime başlamasının ardından etki alanı giderek büyüdü ve düşünülenin çok ötesine geçti.
Yıldız Fabrikası, Fransız modeli esas alınarak kuruldu. Fabrikanın ilk müdürü ve birçok ustabaşısı da Fransız'dı.
Bazı Türk ustaların da Fransız Sevr Fabrikası'na eğitime gönderilmesiyle Yıldız ürünlerindeki Fransız etkisi iyice belirginleşti.
Tesisin ilk kalıpları ve her türlü malzemesi de Fransa'dan getirilerek Osmanlı topraklarında adeta bir "Sevr Fabrikası" kurulmuş oldu.
Fransız çinilerinde resim olarak ağırlıklı bir şekilde portre kullanıldığı halde, Türk çinilerin desenleri ekseriyetle çiçek, ağaç, Boğaz manzaraları ve İstanbul köşklerinden oluşur.
Üretilen bazı ürünlerde padişah figürlerine rastlansa da bu hiçbir zaman ağırlık teşkil etmez.