Arama
Batı’nın iki yüzlülüğünü gösteren insanlık dramı: ‘Bhopal faciası’
İnsanlık yüzyıllardır pek çok felaketle karşı karşıya kaldı. Bu felaketlerin başında gelen endüstriyel kazalar, yalnızca kendi çağında değil gelecek kuşaklarda dahi etkileri hissedilen insanlık dramıdır. Modernizmin getirisi olan sanayileşme, medeniyetleri yüksek gelişmişlik seviyesine taşırken bir yandan insanlığın yıkımı haline gelebiliyor. Bugün bilinen en büyük çevre faciaları Japonya'ya atılan atom bombaları ve Çernobil felaketidir. Pek çok kişi haberdar olmasa da Hindistan'da yaşanan endüstriyel kaza Bhopal Faciası, Çernobil'den bile daha fazla çevresel etki uyandırdı. Peki, Hindistan'da bugün bile etkisini sürdüren Bhopal faciası neydi? Batı hangi noktalarda bu felakette iki yüzlülüğünü gösterdi?
Birkaç yıl sonra açılan davada Union Carbide firması mağdurlara ve yakınlarına 470 milyon dolar tazminat ödemek zorunda kaldı. Ancak Hindistan devletine ödenen paranın çok azı gerçek mağdurlara dağıtılabildi. Bu miktar hayatta kalanlar tarafından paylaşıldığında, kişi başına 500 dolar civarı para düştü.
Üretimde kullanılan Fosgen, karbon monoksit ve klor gazları kullanılarak fabrikada üretilmekteydi. Hatta kullanılan karbon monoksit de fabrikada üretilmekteydi. Anlaşılacağı üzere bu fabrika bir dizi tehlikeli kimyasalın üretilmesi için tasarlanmış tümleşik (entegre) bir tesisti.
1982 yılında UCC'den gelen bir ekip Bhopal fabrikasının güvenliğini denetlemiş ve 10 başlık altında önemli uyarılarda bulunmuşlardı. Ziyaretten hemen sonra bazı önlemlerin alındığı, ancak zaman içinde her şeyin kötüye gittiği söyleniyordu.
Kaza olduğunda 610 nolu tanktaki bazı cihazların yaklaşık 1 yıldır arızalı olduğu biliniyordu.
1981-84 yılları arasında fabrikada meydana gelen birçok önemli kaza yöneticiler tarafından fazla önemsenmemişti. 1981 yılında 3 işçi fosgen gazı kaçağına yakalanmış, biri ölmüştü. 1982'de 18 işçi MIC kaçağına maruz kalmıştı.
Unione Carbide firmasının diğer ülkelerdeki (özellikle ABD'deki) fabrikalarında aldığı güvenlik önlemlerinin Hindistan'daki fabrikasında almadığı da uzun yıllar süren araştırmalar ile ortaya çıkmıştır. Batı bir kez daha kirli yüzünü kendince sınıflandırdığı "ülke"lerde bu olay tekelinde göstermişti.