Haçlılar'a diz çöktüren sultan: Şecerüddür
Anadolu'da köle pazarından Mısır'a cariye olarak getirilen Şecereddür tarihe yön veren kadın sultanlardan biri... 13. yüzyıla damga vuran Sultan, Moğol ve Haçlı ordularıyla olan mücadelelerinde gösterdiği siyasi başarısıyla öne çıkar. Ömrü boyunca İslam birliği ve milleti için birçok zorluğa göğüs geren lakin acı bir sonla hayata veda eden kahraman Türk sultanımızı yakından tanıyalım.
Giriş Tarihi: 21.07.2023
11:33
Güncelleme Tarihi: 22.07.2023
09:05
🔸 Memluk kuralları gereği doğum yapan cariyelere ıtıkname denen azatlık belgesi verilirdi. Şecerüddür ıtıknamesini alıp hür olduktan sonra Salih Necmeddin ile nikahlanır ve "Sultan" olarak onun naiplik, sürgün ve hükümdarlık dönemlerinde yanında olur.
🔸 Melik Kâmil, Haçlı seferi için Suriye'ye giderken veliahttı Salih Necmeddin'i naip atar. Sultan'ın naiplik sürecinde bin Memluk satın alması Melik Kâmil'i tahtı için endişeye düşürür ve oğlunu veliahtlıktan azledip Eyyubi devletinin Anadolu'nun güneydoğusundaki topraklarına sürgün eder.
🔸 Bölge; demografik yapısı, Bizans, Türk, Moğol saldırılarına açık olması sebebiyle hayli zor olsa da Şecerüddür'ün yardımıyla Salih Necmeddin bölgeyi iyi idare ederek saltanata ortak olacak övgüyü Bahri Memlukler 'den alır. Melik Kâmil'in ölümüyle Mısır'a yerleşen sultan, aldığı haberle 7. Haçlı Seferi'ne hazırlanır.
🔸 Anadolu'da iken Selçuklu veziri Sadettin Köpek'in ordudan tasfiye ettiği Harzemşahlar'ı aynı soydan olması ve savaştaki maharetleri hasebiyle ordusuna alan Necmeddin Salih'in sefer sırasında verem hastalığı nükseder ve ölür. Böylece Şecerüddür 'ün adının duyulacağı dönem başlar.
🔸 Bizans ve Haçlı Ordusuna kök söktüren Sultan Şecerüddür, Sultan Salih Necmeddin'in ölümünü, ordunun moralini bozmamak ve hazırda olan düşmanlarına fırsat vermemek için gizler.
🔸 Hayattaymışçasına odasına yemekler getirtir, onun adına mührünü kopyalayarak ferman yayınlatır. Bu sırada sultanın başka eşinden oğlu Turan Şah'a tahta geçmesini gerektiğini haber eder.
📌 Turan Şah kimdir?
Eyyubi Devleti'nin son sultanıdır.
🔸 Turan Şah'ın rahat hareket etmesi ordu ve düşman safında bir şüphe uyandırır ve sultanın öldüğü hızla yayılır. Haçlı ordusu saldırıya geçince Şecerüddür kumandaya geçer ve saldırıyı püskürterek yetişen Turan Şah'ın ordusuyla Fransız kralı 9. Louis'i esir alır.
🔸 Turan Şah 'ın tahta uymayan hareketleri Şecerüddür'ü rahatsız eder ve Baybars komutasındaki Bahri Memlukler'e onu boğdurur. Bu olay Mısır'da Eyyubiler devrinin sonu ve Memlukler devrinin başlangıcı olarak kabul edilir.
🔸 Şecerüddür'ün bir Memluk olarak tahtta olmasını hazmedemeyen Melik Salih Necmeddin'in amcaoğulları son Abbasi halifesi Mutasım Billah'a başvurarak saltanatı yönetebilmesi için menşur isterler.
🔸 Şecerüddür, kendi adına para bastırıp hutbede halifenin övgüsünü almak için İsmetü'd-dünyâ ve'd-dîn Ümmü Halil künyesine "el-Müsta 'simiyle" lakabını ekleyen "ilk Türk kadın hükümdar" olsa da Halife Mutasım ona fetva vermez. Bu durumun iç kavgalara sebebiyet vermesi ve Kudüs'e gözlerini dikmiş Haçlılar'ın iştahını kabartmasından korkan Şecerüddür kendinin idare edebileceği biri olarak İzzeddin Aybeg ile nikahlanır ve tahtı ona devreder.