Arama
Dünya tarihine yön veren Sultan Alparslan kimdir?
Dünya tarihinin geleceğine yön veren Malazgirt Muharebesi'nin komutanı Sultan Alparslan, ordusundan 4 kat büyük Bizans ordusunu mağlup ederek kazandığı zaferle, Türklere Anadolu'nun kapılarını açtı. Kahramanlığı, öngörüsü ve başarılı devlet adamlığıyla nam salan Sultan Alparslan, kırklı yaşlarında uğradığı suikast sonucunda şehit oldu. Peki, Sultan Alparslan'ın son büyük seferini nereye düzenledi?
Malazgirt Zaferi'nin ardından Anadolu topraklarından ayrılan Sultan Alparslan, Türkistan üzerine yürüdü. Bunun nedeni ise Karahanlı hükümdarı olan damadı Nasr Han'dan kötü haberler gelmesiydi. Karahanlı Hükümdarı Şemsülmülk Nasr Han, Hârizm ve Tohâristan melikleri olan Sultan Alparslan'ın oğulları ile devamlı savaş halindeydi ve Selçuklulardan toprak almaya çalışıyordu.
Sultan Alparslan 200.000 kişilik ordusuyla Mâverâünnehir topraklarına ilerlerken önemli bir direnişle karşılaşmadı.
Karahanlı topraklarında ilerlerken Barzem Kalesi, bir süre direndi. Sultan ise kaleyi günlerce muhasara altında tuttu.
Daha fazla direnemeyen Barzem Kalesi Komutanı Yûsuf Hârizmî, teslim olma bahanesiyle huzura kabulünü diledi.
Yûsuf Hârizmî, huzura çıkınca eğildi, fakat ona yaklaştığı sırada aniden sultanın üzerine atıldı ve çizmeleri içinde saklamış olduğu iki bıçağı çekerek Alparslan'ı ağır yaraladı.
Sultanın adamları ileri atılıp Yûsuf Hârizmî'yi olduğu yerde öldürseler de Alparslan, çok ağır bir şekilde yaralanmıştı.
Bu olaydan dört gün sonra henüz kırklı yaşlarında olan Sultan Alparslan şehit oldu. Cenazesi bugün Türkmenistan'da bulunan Merv şehrine götürülüp defnedildi ama sonraki yıllarda mezarı kayboldu.
Sultan Alparslan'ın ölümü, İslâmî kaynaklarda genel olarak aynı olsa da olayın ayrıntıları farklı şekilde anlatılır.
İlber Ortaylı, Sultan Alparslan'ın ilk aldığı yerlerden Berzem Kalesi'nin Komutanı Yusuf'u sorgulama sırasında tahkir etmesi ardından onu serbest bırakması, hayatını sona erdiren suikasta neden olduğunu söyler.
Vefatından önce Sultan Alparslan, çevresindekilerin Melikşah'a biat etmesini istedi ve bu yönde söz aldı. Devletin geleceğiyle ilgili tavsiyelerde bulunduktan sonra son eşinin, kardeşi Kirman Meliki Kavurd'la evlendirilmesini istedi. Bu sayede Kavurd'un isyan etmesini engellemeyi düşünüyordu. Aynı zamanda merkeze daha yakın olan Şîraz'da oturtularak sıkı kontrol altında tutulmasını tavsiye etmişti.
Dönemin önemli tarihçilerinden İbnü'l-Esîr, Sultan Alparslan'ın vasiyetinin şöyle olduğunu yazar:
"Benden sonra oğlum Melikşah'ın hükümdar, Nizâmü'l-Mülk'ün de onun veziri olmasını ve her ikisine itaat etmenizi, kardeşim Kara Arslan Kâvurd Bey'e Fars ve yöreleri ile Kirmân'ın verilmesini, ayrıca belirlenecek miktarda para verilmesini ve eşimle evlenmesini, oğlum Ayaz'a, babam Çağrı Bey'e ait olan Belh'deki şeyleri ve 500.000 altının(dinar) verilmesini, Ayaz'ın, kardeşi Melikşah'a yardım etmesini, oğlum Melikşah'a da (ülkedeki) kaleler ve bunlara ait olan gelirlerin verilmesini, eğer kardeşi Ayaz ya da amcası Kavurd kendisine verilenlere razı olmazsa onlarla savaşılmasını ve bunlara verilecek malı, yapacağı mücadeleye harcamasını vasiyet ediyorum."