Arama
Fatih'in hocası: Molla Gürani
Dünya tarihinin en büyük olaylarından, İstanbul'un fethinin arkasında pek çok sebep vardır. Bu kutlu fethin gerçekleşmesinde, askeri ve maddi unsurlar kadar manevi unsurlar da önemlidir. Müslüman orduları tarafından yüzyıllar boyunca kuşatılan şehrin fethi, Fatih Sultan Mehmet'e nasip olur. Beş dil bilen, ileri görüşlü devlet adamı II. Mehmed'in ardında onu yetiştiren büyük isimler vardır. O kişilerden biri tarihimizin büyük alimlerinden Molla Gürani'dir.
Hazırladığı özel fetihname
🔷 İstanbul'un fethinden sonra Memlük Sultanı Melik İnal'a gönderilen ve Arapça süslü bir üslûpla yazılan fetihnâmeyi Molla Gürani kaleme alır. Bu tarihi metni Gürani'nin yazması, ne denli önemli bir şahsiyet olduğunu gösterir.
🔷 Fermandan bazı ifadeler şöyledir:
"Yüce Allah'ın: "Kafirlerden size komşu olanlar ile savaşınız" (Tevbe Suresi, 123. ayet) emrini dinleyip, İslamiyet'teki gaza farzını yerine getirmeğe çalıştık. Denizden ve karadan, gaziler ile mücahidleri, şerefmiş gibi küfrü ile öğünen, kötülük ve küfür ile dolu, İslam ülkeleri ortasında kalmış bir şehrin açılması için teçhiz ettik" "Aramızda 54 gün ve gece döğüş ve savaş oldu. Daha güneşin doğduğu yerden çıkmasından evvel yüce Allah fetih lütfetti"
Hac yolculuğu
🔷 Kazaskerlik görevi sırasında tayinler konusunda bağımsız hareket ettiği için Bursa kadılığına getirilir. Burada aynı zamanda vakıfların idaresiyle ilgilenerek devlet görevine devam eder.
🔷 1455 yılında Bursa'da görev yaptığı esnada, padişaha yakın bir kişiden gelen teklifi şeriata aykırı bularak reddettiğinden görevinden alınır. Molla Gürani bunun üzerine hac görevini yerine getirmek için yola çıkar.
🔷 Vakur ve kanaatlerini açık sözlülükle ifade etmekten çekinmeyen bir kişiliğe sahip olan Gürani, önce Halep'e ardından bir zamanlar eğitim gördüğü Şam'a gider.
🔷 Bir süre burada kaldıktan sonra kutsal belde Kudüs'e geçer ve ardından Müslümanların ana yurdu Kabe'ye giderek hac görevini yerine getirir.
Tekrar Bursa'ya dönüş
🔷 1458 yılında İstanbul'a dönen Molla Gürani ikinci kez Bursa kadılığına tayin edilir. On iki yıl görevini sürdürdükten sonra 1480 yılında dönemin en yüksek ilmiye makamı olan İstanbul müftüsü olarak görevlendirilir.
🔷 İstanbul kadılığı görevini Fatih'in vefatının ardından II. Bayezid döneminde de sürdürür. Toplam sekiz yıl bu görevde kalır.
▶ Bir bilgi:
İstanbul müftülüğü Osmanlı'nın ilerleyen döneminde şeyhülislamlığa dönüşecek büyük bir makamdır.
Vefatı
🔷 Osmanlı döneminin en büyük isimlerinden biri olarak kabul edilen Molla Gürani, rahatsızlanarak İstanbul'da vefat eder. Aksaray semtinde kendi yaptırdığı caminin haziresine defnedilir.
🔷 Gürani'nin medfun olduğu hazirede ayrıca mezar taşlarının incelenmesi sonucu, gömülerin büyük bir kısmının 15. ve 19. yüzyıllar arası devlet ileri gelenleri ve ulemadan olan önemli kişilere ait olduğu tespit edildi.
🔎 Aksaray Molla Gürani Camii
İstanbul'un Vefa semtinde, Bizans döneminde kilise olan bu yapı, fetihten sonra Molla Gürani tarafından camiye çevrilir.