Fransızların katlettiği Afrika mimarisi
Batı dünyasının doymak bilmeyen sömürge merakı ve insanlara zulmetme güdüsü Afrika'da asırlar boyunca devam etti. Fransızlar bu çerçevede, Afrika tarihinde kötü bir tarihe sahipler. 19. yüzyılda yüzde 35'ini işgal ettikleri kara kıtada, yerlilerin dillerinden kültürlerine kadar pek çok hayati unsuru Fransız kavramlarıyla yer değiştirdiler. Bu amansız sömürüden Afrika'nın kendisine özgü yerel mimarisi de payını aldı.
Giriş Tarihi: 14.01.2023
11:00
Güncelleme Tarihi: 14.01.2024
09:03
🔴 Bir dönem Osmanlı'nın barış ve güven içerisinde hükmettiği kıtada özellikle 19. yüzyıldan sonra Fransız istilası başlar. Afrika şehirleri de yapılanma olarak siyasi olaylardan etkilenir.
🔴 Gerek İslam'ın gerekse de Fransız hakimiyetinin altına girdikten sonra değişen kentlerde dışarıya doğru genişlemeler ve şehir merkezlerinde farklılıklar meydana gelir.
🔴 Osmanlı döneminde Afrika'da inşa edilen belediye binaları ve köprülerin fotoğrafları incelendiğinde şehirlerin, dışa doğru kentin özgün mimari yapısına zarar vermeyecek bir eklenmeyle geliştiği görülür.
🔴 Ancak Fransızlar bölgede güttükleri siyasi ideolojinin devamı olarak özellikle Tunus, Cezayir ve Fas'ta *kolonyalizmin paralelinde bir şehir yapılanmasına başvururlar.
Kolonyalizm nedir? Başlangıcı 15. yüzyıla kadar uzanan Avrupa ülkelerinin kendilerinden farklı olarak gördükleri ülkelere uyguladıkları sömürgecilik anlayışıdır.
Osmanlı'nın Afrika tarihi yeni yazılıyor
🔴 Çoğunluğu Müslüman olan bu bölgelerde dini baskı uygulayan Fransızlar , şehir yapılarını Hristiyan kentlerine benzeterek köklü değişimler yapar.
🔴 Var olan eski kent dokusunu yıkıp, buralara yeni bölgeler ekleyerek şehirlerin adeta mayasına ve ruhuna zarar verirler. Böylece Kuzey Afrika'da yerel mimarisi ile göz kamaştıran kadim kentler karmaşa ve kaos hissi veren alûde bir yapıya bürünür.
🔴 19. yüzyılda hemen hemen çoğu şehirde karşımıza çıkan tipik meydan düzeni Afrika'nın kadim ve geleneksel şehirlerinde de uygulamaya çalışılır.
🔴 Paris'i ayaklanma ihtimaline karşın topların kolaylıkla yerleştirilebileceği bir düzende planlatan Napolyon, aynı düzeni sömürdükleri Afrika şehirlerinde de hedefler.
Hitler'in sömürge mimarisi: Prora Oteli
🔴 Fransız kolonyal kentin ilk denemeleri, Afrika'nın kuzeyinde Cezayir'de gerçekleştirilir.
🔴 Mühendis subaylar, ordu için meydan oluşturmak amacıyla aralarında önemli anıtlar ve dini yapıların da bulunduğu kayda değer bir kentsel dokuyu yok eder.