Arama
II. Abdülhamid'in gizemli teşkilatı
Sultan II. Abdülhamid, koskoca bir imparatorluğu, en zor döneminde mirasını omuzlayan bir hükümdardı. Bu dönemde imparatorluğu parçalamak için çabalayan yabancı devletlerin casusluk faaliyetlerine karşı "Yabancı devletler kendi emellerine yardım edecek vezir ve sadrazam mertebesine kadar çıkarabilmişse, devlet emniyet içinde olamazdı." diyen Ulu Hakan, Yıldız İstihbarat Teşkilatı'nı kurdu. Bu teşkilat, Ulu Hakan'ın devleti 33 yıl ayakta tutabilme sırlarından biriydi. İşte aynı zamanda MİT'in atası olan bu teşkilat hakkında bilmeniz gerekenler...
Abdülhamit'in 33 yıllık yönetimi, 23 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet'in ilanı ile sona erdi. Yıldız İstihbarat Teşkilatı'nı ortadan kaldırmak için harekete geçenler nedeniyle, Meclis-i Vükela'nın teşkilatın kaldırılmasına dair 29 Temmuz 1908 tarihli kararnamesi ile teşkilatın faaliyetlerine son verildi. II. Abdülhamid'den onlarca yüzbinlerce jurnal saraydan alınarak yakıldı.
İngiltere, Osmanlı topraklarında kültürel ve sportif faaliyetleri bahane ederek istihbarat çalışması yapıyordu. II. Abdülhamit'in de aynı yöntemle istihbarat çalışmaları için İngiltere'de Portsmouth Kulübü'nü kurdurdu. Portsmouth şehrinde İrlandalıların aktif olması nedeniyle özellikle bu şehir seçildiği söylenir. Ayrıca İngiltere'nin uzun bir dönem sorun yaşadığı İrlanda Kurtuluş Örgütü'nü bizzat Abdülhamid'in destekleriyle kurulduğu ve teşkilatlanmasında büyük emekler harcandığı söylenir.
Teşkilât-I Mahsûsa nedir?
XIX. yüzyıl sonlarında, Osmanlı Devleti'ne karşı ayrılıkçı hareketlerin yoğunluk kazanması ve isyanların gelişmesi, istihbarat çabalarını da artırdı. Balkan Savaşı'nın sonuna kadar, Osmanlı Devleti'nde geniş olarak istihbarat yapan gizli bir teşkilata rastlanılmaz. Balkan Savaşı'nın getirdiği kötü sonuçlardan sonra Osmanlı gibi üç kıtaya hükmetmiş, çeşitli ırk ve mezhepte milletleri idare etmiş bir devlet için gizli modern bir istihbarat teşkilatına mutlak suretle ihtiyaç olduğu artık anlaşılır. Böyle bir teşkilata sahip olma zaruretini düşünen Harbiye Nazırı Enver Paşa oldu.
Enver Paşa tarafından, Osmanlı'nın siyasi birliğini korumak, ayrılıkçı faaliyetlere karşı koymak amacıyla kurulan istihbarat teşkilatına "Teşkilât-ı Mahsûsa" veya "Umûru Şarkiye Dairesi" adı verildi. 17 Kasım 1913'de kurulan teşkilatın ilk başkanı Kurmay Binbaşı Süleyman Askeri Bey, ikinci başkanı Ali Bey Başhampa ve son başkanı ise Hüsamettin Ertürk'tü.
Teşkilatta asıl faaliyetler, 1914 yılında I. Dünya Savaşı'nın başlamasından sonra gerçekleştirildiğini ortaya çıktı. Teşkilatlanmanın, İttihat ve Terakkî Cemiyeti içinde Enver Bey (Paşa) liderliğindeki askerî ağırlıklı kanadın güçlendiği bir dönemde yapılmasının bir neticesi olarak örgütlenme de askerî karakter kazanıp Enver Bey'in denetimi altında gerçekleştirildi.