Arama
II. Bayezid kimdir? Sultan II. Bayezid dönemi külliyeleri...
Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı olan II. Bayezid, Edirne, Amasya ve İstanbul'da yaptırdığı külliyeler ile bu kentlerin Osmanlı kimliği kazanmasına önemli bir katkı sağladı. Öyle ki Amasya'daki ilk külliyesi, şehzadeler şehrine vurulan en esaslı Osmanlı mührüdür. Ölüm yıl dönümü vesilesiyle Sultan II. Bayezid'i rahmetle anarken, kentlere Osmanlı kimliği kazandıran külliyeleri hakkında da bilgileri derledik.
Şehzade Bayezid, Amasya'da idarecilik bilgilerini geliştirdi. Şeyh Hamdullah'tan hat dersleri aldı. Bayezid'in, Amasya'daki ilk külliyesi şehzadeler şehrine vurulan en esaslı Osmanlı mührüdür. Türkçeden başka Arapça, Farsça ve Uygurcayı öğrendi. Kendi devrinde Türkoloji âlimlerini imrendirecek kadar Çağatay ve Uygur diline hâkimdi.
Bayezid devrinin en önemli olayı Memluklerle altı yıl süren bir savaşa girilmesidir. 1485'te başlayan Osmanlı-Memluk savaşında taraflar kesin bir zafer kazanamadılar. Bayezid içte sükûneti sağlamaya ve fetihlerle gelişen imparatorlukta idarî sistemi yerleştirmeye yöneldi. Orduyu güçlendirecek bazı tedbirler de alındı.
Bayezid ortadan uzun boylu, yağız çehreli, elâ gözlü, geniş göğüslü olan Bayezid yumuşak, hatta melankolik bir tabiata sahipti. Padişahlığında ibadete ve hayır işlerine yöneldi. Bu sebeple de Bâyezîd-i Velî diye anılır olmuştu. Etrafına ünlü bilginleri toplamış ve kendisini yetiştirmeye çalışmıştı. Orta derecede bir şair olan padişah hat sanatında oldukça yetenekliydi. Şiirlerinde Adlî mahlasını kullandı. Osmanlı tarihçiliği onun zamanında ilk büyük eserlerini vermiştir.
Kudret-i Hakka nazar kıl revnâk-ı ezhara bak
Hâb-ı gafletten uyanup zıynet-i eşcâra bak
*Çiçeklerin parlaklığına, canlılığına nazar ederek Cenab-ı Hakk'ın kudretini anla. Ağaçların ziynetini ve süsünü (yeniden doğuşunu) gör de gaflet uykusundan uyan.
Bayezid İstanbul, Amasya, Edirne, Osmancık, Geyve ve Saruhan'da pek çok hayrat yaptırdı. Cami, medrese, imaret ve şadırvandan oluşan Amasya'daki külliyesi 1481-1486 yılları arasında yaptırıldı. Sultan Bayezid'in oğlu Şehzade Ahmet gözetiminde Mimar Şemseddin Ahmet'e yaptırıldı.
Edirne'deki Bayezid Külliyesi, Amasya'dakinden iki yıl sonra 1488 yılında inşa edildi. Mimarı, İstanbul Bayezid Külliyesi'nin yapımında da bulunan Mimar Hayreddin'dir. Külliyenin önemli bir bölümünü oluşturan Tıp Medresesi, medrese ve şifahane bölümlerinden oluşur. 18 öğrenci odası, bir dershane ve bunların açıldığı bir orta avlu vardır. Şifahane bölümüne iki avludan geçilerek girilir. 12 odanın bulunduğu birincisi geniş avluda poliklinik hizmet ve yönetici odaları vardı. 4 odanın bulunduğu ikinci avlu eczane ve ilaç depolarıydı.