Arama
Kanuni Kudüs’e nasıl hizmet etti?
Kudüs, İslam'ın ilk kıblesi, Müslümanlar için üç mübarek beldeden biri ve Miraç hadisesinin başlangıç noktası… Peki, Kanuni Sultan Süleyman'ın bu mukaddes şehre nasıl hizmet ettiğini biliyor musunuz? Kudüs'ün harap halinin haberini alan Kanuni, "Dimesünler ki çok hazîne gider / Bir içim suyı bin hazîne değer" diyerek derhal şehrin ihya edilmesini emretmiş, bu uğurda hiçbir fedakârlıktan sakınmamıştı. Onun Kudüs'e verdiği hizmetleri sizlerle buluşturuyoruz.
Na'îmî mahlaslı Çeşmecizâde Ni'metullah Çelebi tarafından kaleme alınan bu eser, Kanuni Sultan Süleyman zamanındaki Kudüs hizmetlerini şiirsel bir dille anlattı ve aslında Kudüs'ün tarihini yazarak geçmişe adeta bir ışık tuttu.
Yaklaşık 20 yıl boyunca Kudüs'te görev yapan Çelebi, Kanuni Sultan Süleyman döneminde Kudüs'te yapılan hizmetlerin yanı sıra Kudüs'ün faziletlerini, Mescid-i Aksa'nın ilk yapılışından itibaren kaç kez harap ve ihya olduğunu da tüm öyküsüyle kaleme alıyor.
Na'îmî kaleme aldığı eserin ilk kırk sayfasında, Kudüs'ün tarihini özetliyor. Ardından kendi devrindeki Kudüs'ü anlatmaya başlayan Na'îmî'nin ilk sözleri Kanuni Sultan Süleyman'ın methi üzerine oluyor.
Bölümün başlığında Kanuni'yi, Rahman'ın gölgesi, yedi iklimin padişahı, kara ve denizin sultanı olarak övüyor.
Kanuni'nin yaptığı seferlere değindikten sonra Na'îmî, sözü Kanuni'nin yaptırdığı nadir eserlere getiriyor ve nazarını Kudüs'e çevirmesini şu beyitlerle dile getiriyor:
"Hassa Kuds-i Şerif'e ol server
İtdi 'ayn-ı 'adalet ile nazar
Suya muhtaç olup o Şehr-i Şerif
Teşnelik ehlin itmiş –idi za'rif
Yağdı baran-ı lutf u ihsâni
İtdi seyrâb-ı gül gibi ânı
Çekdi etrâf-ı Beyt-i Makdis'e sür
İtdi günden güne ânı ma'mûr"
Na'îmî, Kanuni'nin Kudüs'te gerçekleştirdiği hizmetlerini anlatmaya su bahsiyle başlıyor. Bölgede, at ile iki günlük mesafede pek çok pınar barındıran bir dağın bulunduğu, vaktiyle İsrailoğullarının buradan şehre su getirdikleri ancak zamanla suyollarının harap olarak, geriye bir taşın bile kalmadığını anlatıyor.
Kudüs'teki su sıkıntısının haberi Kanuni'ye ulaştırılınca, Kanuni, uzun süredir ziyaret ve imar etmek istediği Kudüs'e hizmet edebilme fırsatı bulduğu için hayli seviniyor.
Na'îmî, Sultan'ın bu sevincini şu dizelerle dile getiriyor:
"İrdi çünkim o nâme-i mestur
Hâtır-ı şâha virdi hayli sürûr
Didi Kuds-i Şerif'e çok demdür
İştiyâkım gönülde muhkemdür
Fikrim ânı 'imâret itmekdür
Belki varup ziyâret itmekdür
…
Belki de vâcib oldı bî-taksîr
Eyleyim Beyt-i Makdis'i ta'mîr
Evvelâ âna su götürsünler
Ol binaya hemân el ursunlar
Dimesünler ki çok hazîne gider
Bir içim suyı bin hazîne değer"