Arama
Mimar Sinan'ın restore ettiği Selçuklu yapısı: Çeşnigir
Mimar Sinan inşa ettiği eserleri ile bulunduğu çağı ve sonrasını etkilemiş, yapılarıyla o dönem için ezberleri bozmuştu. Yeniçeri olduğu dönemde seferler sırasında pek çok Selçuklu eserini inceleme ve onarma imkanı bulan Sinan, bu sayede mimarlık ve geometri bilgisini oldukça artırmıştı. Kırıkkale'de, Anadolu Selçuklu Devleti döneminde Kızılırmak üzerine inşa edilen Çeşnigir Köprüsü de Koca Mimar'ın restorasyon alanındaki yetkinliğini gözler önüne serer.
🔸 Çeşnigir Köprüsü 110 metre uzunluğunda, 6 metre genişliği ile kayalık arazide sağlam temeller üzerine kurulmuştur. Mimar Sinan'ın 1555-1562 yılları arasında Kırkçeşme Suyolları projesi sırasında inşa ettiği kemerlerde Kırıkkale'de onarımını gerçekleştirdiği bu köprüden faydalanmıştır.
🔸 Kapulukaya Barajı'nın faaliyete geçmesinden önce yol güzergahı üzerinde olan fakat daha sonra köprünün ayak kısımları su altında kalması ile varlığını ziyaret mekanı olarak devam ettiren köprü, baraj suyunun uyguladığı kuvvete rağmen ayakta kalmaya devam ediyor.
🔸 Çeşnigir Köprüsü'nün Kızılırmak üzerinde sağlam bir zemine oturabilmesi için orta bölümünde belirgin bir eğimle inşa edilmesi Selçuklu ilminin ve aklının mimaride oluşturduğu büyük ilmi gözler önüne seriyor. Orta Doğu'nun sarp kayalıklarına dayanan Türk mimarisi suyun cazibesi ile birleşince olağanüstü bir esere dönüşüyor.
🔸 İki yana eğimli bir kuruluma sahip olan köprü, sivri kemer açıklıkları bulunan, kesme taş mimarisi ve özgün yapım tekniğiyle Anadolu'daki tarihi köprülerden günümüze kadar ulaşabilen iyi örneklerden biri...
İslam uygarlığında mimari eserlerin ağırlığını taşıyan kemerler
🔸 Diğer taraftan köprünün üst tarafında bulunan Büklükale mevkisinde devam eden kazı çalışmalarından bölgenin eski medeniyetlerce de ticaret yolu olarak kullanılıyor olduğu uzmanlar tarafından ifade ediliyor. Geçmişe dair yapılan araştırmalarda Kızılırmak'ın yılın belirli mevsimlerinde taşmasından dolayı şehrin yüksek bir konuma yerleşmiş olması uzmanların bu iddiasını güçlendiriyor.
🔍 Büklükale, Kırıkkale'nin, Karakeçili ilçesinde yer alır. M.Ö. ikinci bine, yani Hitit ve Asur Ticaret Kolonileri Çağına ait şehir, söz konusu karayolunda, Kızılırmak Nehri üzerindeki köprünün hemen kuzeyindeki alanda bulunur.
🔸 Toplamda suyun geçişini sağlayan 12 adet göze sahip olan köprü, Mimar Sinan'dan sonra da bazı restorasyon çalışmalarıyla günümüze kadar ulaşmayı başarır. Çeşnigir Köprüsü bir bakıma Mimar Sinan'ın restorasyon üslubunu ve adımlarını örneklediği eserdir.
🔸 Köprü; sadece köprü yapılarında değil, diğer yapılarda da uygulanması gereken yapının ana karakterini bozmama, yapıya onarım ve sağlamlık sağlayacak yapıların esas kütlenin önüne geçmemesi (Ayasofya'da Sinan'ın uyguladığı gibi) gibi önemli unsurları ders verir niteliktedir.
🔸 Mimarlık hayatında genellikle ağır yük taşıyan köprüler tasarlayan Sinan, Osmanlı'nın savaşa giderken götürdüğü topları ve mühimmatları kolaylıkla taşıyabileceği yapılar yapmak gayesindeydi. Kızılırmak'ın oluşturduğu su yükünü hesaba katması açısından Çeşnigir Köprüsü Sinan'a iyi bir imkan doğurdu.
🔸 Mağlova Kemeri'nden Büyükçeşme'ye, Kanuni Sultan Süleyman Köprüsü'nden Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü'ne kadar tasarladığı eserlerde Çeşnigir Köprüsü'ndeki faaliyetlerinin payı olduğu gözler önündedir.