Arama
Orta Doğu'nun Paris'inde iç savaş
Doğu Akdeniz'in berrak suları üzerine kurulmuş, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış kadim beldelerden Lübnan ve onun güzel şehri Beyrut… Tarihi serencamı içinde birçok milleti, dini ve etnik kökeni bağrında ana gibi büyütse de uzun süre iç savaşla mücadele etti. Lübnan İç Savaşı sırasında bir ses vardı ki, onu dinlemek için tüm silah sesleri susardı. Gelin, Lübnan İç Savaşı gölgesinde Orta Doğu'nun durumuna bir bakalım...
ACILARIN ŞAİRİ: NİZAR KABBANİ
🔹 Suriye asıllı eski diplomat, şair, yazar olan Nizar Kabbani, şiirlerine ve kitaplarına ilham kaynağı olan Arap coğrafyasının acı ve mücadelelerini ustaca kağıda döken başka bir isimdir. İsrail'in çekindiği isim Nizar Kabbani, Filistin davasında Kudüs şiiriyle, Lübnan iç savaşında ise Ben Beyrut adlı kitabıyla kamuoyunda uzun süre konuşuldu.
NİZAR KABBANİ'NİN ŞİİRİNDEN BİR KESİT
Ey Kudüs, ey hüzünler şehri
Ey gözlerinden kocaman yaşlar akan
Kim durduracak düşmanları
Üzerine çullanan, ey dinlerin incisi
Kim silecek kanları duvarlarından
İncil'i kim kurtaracak
Kim kurtaracak Kur'an'ı
Kim kurtaracak Mesih'i kendisini öldürenlerden
İnsanlığı kim kurtaracak
LÜBNAN'DA İÇ SAVAŞIN AYAK SESLERİ
🔹 Bünyesinde Maruni, Dürzi, Hristiyan, Yahudi ve Müslüman gibi her din ve mezhepten insanları barındıran Lübnan, halkları tek bir çatı altında toplayamadı. Bundan ötürü parlamenter sistemde de her grubu temsilen Cumhurbaşkanı Hristiyanlardan, başbakan Sünni Müslümanlardan, meclis başkanı ise Şii Müslümanlardan seçildi.
🔹 Evvela mülteciler, ucuz iş gücü sebebiyle Lübnan ekonomisine destek verdi. Fakat zamanla Filistin'deki direnişe destek amaçlı silahlanmaları, Arap- İsrail Savaşı'na katılmaları en mühimi de Filistin Kurtuluş Örgütü liderlerinin Lübnan'a taşınması şehirdeki Maruni Hristiyanları rahatsız etti.
🔹 Orta Doğu'nun kaderini istediği yönde tayin etmek isteyen misyonerlerin faaliyetleri ile Maruniler de silahlandı ve 1975 yılında 16 yıl sürecek iç savaşın pimi çekildi.
İÇ SAVAŞIN PİMİ NASIL ÇEKİLDİ?
🔹 Olay, Doğu Beyrut'ta bir kilise saldırısında 4 kişinin vefatı üzerine aşırı grupların suçu mültecilerde bulup Filistinlileri taşıyan otobüse saldırması ve 27 sivilin ölümüne sebep olmasıyla ülke çapına yayıldı.
🔹 El-Hat el-Akhdar (yeşil hat) ismiyle ağaçlardan oluşan hatla Beyrut ikiye ayrıldı. İç savaş yaklaşık 100 bin kişinin ölmesi ve bir milyona yakın kişinin ülkeyi temelli terk etmesiyle sonuçlandı.
SESİYLE SİLAHLARI SUSTURDU
🔹 Kudüs davasının sesi olması ve bu tavrıyla her gün popülaritesi artan Feyruz, ülkesinde iç savaşın başlaması ile beraber barışı destekledi ve bu süreç içinde kendi ülkesinde konser vermeyeceğine yemin etti. Bu kararını bir kereliğine mahsus, iki tarafı uzlaştırmak ve bütünleştirmek niyetiyle Patra'da sahne alarak bozdu.
🔹 Feyruz'un ülkesinin içinde olduğu durumu anlatan meşhur ağıtını okumasıyla silahlar sustu ve herkes sadece şu sözlere kulak verdi:
"Beyrut'a
Kalbimden selam olsun Beyrut'a
Denizine ve evlerine de öpücükler
Ve eski bir denizcinin yüzüne benzeyen taşlarına da…
O, vatanımdan yapılmış bir parça ekmek ve yasemin
Peki şimdi ne halde onun tadı
O, ateş ve duman tadında şimdi…
Beyrut'un olsun
Külden bir zafer Beyrut'un olsun
Elleri üstünde taşıdığı bir çocuğun kanıyla...
Şehrim söndürdü ışıklarını
Kapattı kapılarını
Ve gökyüzü yalnız kaldı
Geceyle beraber"
ÜLKESİNİ TERK ETMEDİ
🔹 Çatışmalardan kaynaklı olarak zayıf düşen şehri 1976'da Suriye ve 1982'de İsrail kuşattı. Birbirlerini kıran iki tarafın ardından İsrail'in bölgede hakim olması neticesinde Suudi Arabistan gözetiminde Taif'te savaşı bitirme adına bir toplantı düzenlendi.
🔹 Bu süreçte birçok yatırımcı, diplomat, sanatçı Avrupa'ya kaçtı. Tüm ısrarlara rağmen Feyruz ülkesini terk etmedi ve doğduğu yerde ölmeyi tercih ettiğini dile getirdi.