Arama
Osmanlı ekonomisine dair kavramlar
Osmanlı Devleti, 623 sene süren cihan hükümranlığını; tesis ettiği adalet mekanizmasının yanında ekonomi sistemine de borçludur. Devlete dayalı bir ekonomik sistem uygulayan Osmanlılar, halkın faydasını gözeten bir model ile memnuniyet ve üretimi artırma peşinde olmuşlardır. Sizler için Osmanlı ekonomisinde öne çıkan kavramları bir araya getirdik.
◾ Istılahta topraktan alınan zekât anlamına gelen öşür, ekonomi için önemli bir harcırahtır. Onda bir kelimesinden türeyen öşür, İslam hukukunda topraktan alınan zekâtı ifade eder. Bu vergi ayrıca aşar vergisi olarak da meşhurdur.
Osmanlı Kuleleri hangi işlevlerde kullanılırdı?
◾ Devletin gelirlerinin toplandığı yere hazine denir. Osmanlı hazinesi ikiye ayrılır. Bunlar iç hazine anlamına gelen Hazine-i Hassa ve dış hazine anlamına gelen Hazine-i Amire'dir.
◾ Bu hazine vergi gelirlerinden elde edilir. Aynı zamanda adı dış hazine olan bu kurumdan "Defterdar" sorumludur. Divan-ı Hümayun toplantılarında açılan Hazine, toplantı çıkışında Sadrazam tarafından bizzat mühürlenirdi.
◾ Bu hazineye iç hazine de denir. İç hazine padişahın şahsi hazinesidir. Camiler, hamamlar, külliyeler ve sürre alaylarının masrafları bu hazineden karşılanırdı. Uzayan savaşlar sebebiyle İç Hazine'den Dış Hazine'ye zaman zaman aktarım yapılmıştır.
◾ Osmanlı maliye sisteminin en üstünde bulunan rütbedir. Günümüzdeki Maliye Bakanlığı'na denk gelir. Ekonominin başı olmasının yanında defterdar, devletin en üst düzey organı olan Divan-ı Hümayun'da da bulunur. Bu da defterdarlığın siyasi gücünü gösterir.