Arama
Osmanlı İmparatorluğu'nun en zor 50 yılı
Osmanlı, altı asrı geçen bir boyunca huzur ve barışın temini üzerine hüküm sürmüş bir imparatorluktu. Devletin kuruluşundan dağılma dönemine kadar olan süreçte her devirde zorlu anlar yaşanmıştı, ancak imparatorluğun son 50 yılı oldukça çetin geçmişti. Sultan II. Abdülhamid'in imparatorluğu ayakta tutma çabalarını içeren bu süreç, belki de Osmanlı'nın en kritik 50 yılı olarak değerlendirilebilir. Osmanlı'nın son 50 yılına daha yakından bakalım.
🔷 Balkan coğrafyası, Osmanlı'nın 500 yıl hüküm sürdüğü ve Anadolu'dan ayrı bakmadığı topraklardı. Hüküm sürdüğü süre boyunca hiçbir karışıklık yaşanmayan Balkanlar'da ulus-devlet anlayışının ortalığı kasıp kavurması ve çeşitli isyana teşvik eden ülkelerin galeyanına gelen Balkan devletleri birer birer Osmanlı'ya isyan ediyordu.
🔷 II. Abdülhamid her ne kadar büyük çaba sarf etse de Balkanlar'da ateşi yalan bu milliyetçilik akımı tüm ülkelere yayılmıştı. Balkan Savaşları olarak bilinen savaşlar sonrasında Balkan Devletleri bağımsızlıklarını ilan etti ve Osmanlı devleti büyük bir toprak kaybına uğramıştı.
🔷 İttihad ve Terakki cemiyeti, 19. yüzyılda ortaya çıkan yenilik arayışı içinde olan bir cemiyetti. Tanzimat ve Islahat Fermanı, l-ll Meşrutiyet gibi yeniliklerin Osmanlı için gerekli olduğunu düşünüyorlardı. II. Abdülhamid, meşrutiyeti ilan ettikten sonra mecliste çok fazla görüş olması ve İmparatorluğun zor zamanlardan geçmesi nedeniyle meclisi feshederek tüm ipleri eline aldı.
🔷 Dağılan meclisteki İttihatçılar Avrupa kaçtılar ve faaliyetlerine orada devam ettiler. Sultan II. Abdülhamid, imparatorluğu ayakta tutmak için çeşitli çalışmalar yapsa da yenilik taraftarları gittikçe güçlenerek sultanı zor durumda bırakarak II. Meşrutiyeti ilan etmek zorunda kaldı. Dağılmakta olan bir imparatorluğu 33 yıl daha ayakta tutmayı başaran II. Abdülhamid, tarihte 31 Mart Vakası olarak bilenen isyanla tahttan indirildi.
🔷 Balkanlar'da yaşanan isyan ve savaşları bir fırsat bilen İtalya, Osmanlı'nın Afrika'daki son toprak parçası olan Trablusgarp'ı ilhak etti. Osmanlı, iç karışıklıklar nedeniyle gerekli desteği bulamamıştı.
🔷 İttihad ve Terakki Cemiyeti, mecliste iktidarda olduğu sürece hem Milliyetçi hem de Alman yanlısı bir politika izledi. Enver Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu I. Dünya Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğrayarak resmen dağılma sürecine girdi. İmparatorluğun son 50 yılında yaşanan bu olaylar, 1299'dan beri belki de en zor 50 yıl olarak kayıtlara geçti.