Arama
Osmanlı'nın yok olan sarayı
Osmanlı Devleti'nin Topkapı Sarayı'ndan önceki yönetim merkezi olan Edirne Sarayı, tarihimizin yok olan büyük parçalarından biridir. Pek çok padişahın tahta çıkışına şahitlik eden saray, Osmanlı'nın en geniş sarayı olarak dikkat çekse de devletin kendi içinde yaşadığı anlaşmazlık sonucu yok olur.
🔷 Sarayın inşa edildiği yıllar, Edirne tarihinin en iyi dönemleri olarak kabul edilir. Hünkar Bahçesi Sarayı, Edirne Saray-ı Hümayunu olarak da anılan padişah evi, şehrin bir diğer tarihi yıldızı Üç Şerefeli Camii'nin mimarı Muslihuddin tarafından gerçekleştirilir.
🔷 Oldukça geniş bir alan üzerine kurulu olan saray; kasırlar, daireler ve hizmet binalarından oluşur. Çevresi mahremiyet ve güvenlik sebebiyle uzunluğu 3 metreye varan duvarlarla çevrilir.
🔷 Günümüze kadar kalıntıları ulaşan saray hakkındaki bilgiler daha çok fotoğraflardan ve çizimlerden edinilir. Yapılan tespitlere göre sarayda 119 oda, yirmi bir divanhane, yirmi iki hamam, on üç cami, on altı kapı, on üç koğuş, dört kiler, beş mutfak ve on dört kasır mevcuttur. Saray 3.000.000 metrekarelik bir alana sahiptir.
🔍 Bir bilgi: Divanhane
Padişah başkanlığında divanın toplandığı, elçilerin kabul edildiği ve çeşitli önemli meselelerin görüşüldüğü mekândır.
🔷 Sarayda bulunan meydanlar ve işlevleri:
↪ Alay (Kese) Meydanı: Resmi törenler burada yapılırdı.
↪ Kum (Kumlu, Cihannümâ) Meydanı: Çeşitli spor etkinliklerinin yapıldığı alan. Ayrıca kılıç alayı gibi törenlerin yapıldığı meydandır.
↪ Divan Meydanı: Devlet işlerinin görüşüldüğü divan odasının önündeki alandır.
↪ Çeşme (Enderun) Meydanı: Padişah ve hizmetindekilerin yaşadığı, saray eğitimlerinin yapıldığı dersliklerin olduğu bölümdür.
↪ Vâlide Sultan Taşlığı: Padişahların saraydaki özel yaşamları geçirdiği, aileleriyle birlikte yaşadığı kimsenin giremediği alandır.
Sarayın en parlak devri
🔷 Edirne Sarayı'nın en parlak devri Avcı Mehmed olarak anılan IV. Mehmed dönemidir. Saltanatının büyük kısmını avcılığı sevdiği için avlaklarla dolu olan Edirne'de geçiren padişah vesilesiyle şehir, tarihinin en parlak dönemini yaşar.
🔷 Saraya birçok ilave yaptıran padişah, bahçesine de pek çok havuz ekler. Sultan IV. Mehmed, Fatih'ten yaklaşık iki yüz yıl sonra devletin yönetim merkezini İstanbul'dan Edirne'ye taşısa da yapsa da avcılığa olan düşkünlüğü sebebiyle aldığı tepkiler nedeniyle uzun taht hayatı çalkantılı geçer.
🔷 Yapıldığı 1450 yılından sonra birçok ilaveyle büyüyen yapı, pek çok kez de tamir görür. Son olarak Sultan Abdülaziz zamanında padişahın Avrupa'ya seyahati sebebiyle Edirne'deki sarayda kalma ihtimali üzerine 1867 yılında başlanan tamir 1873'e kadar devam eder.
🔷 Osmanlı saraylarının en genişi olan bu ihtişamlı yapının günümüzde Cihannümâ Kasrı duvar kalıntıları, Kum Kasrı ile tek kubbeli Kum Kasrı Hamamı, Bâbüssaâde ile dokuz kubbeli saray mutfaklarının bir kısmı ayaktadır.